Minister Jetten (Klimaat en Energie) informeert de Tweede Kamer over belastinginkomsten die gerealiseerd zijn via de heffing van btw als gevolg van de hoge energieprijzen.
Geachte Voorzitter,
Tijdens het debat over de klimaatplannen van de regering van 23 februari jongstleden heb ik aan het lid Azarkan toegezegd om na te gaan hoeveel extra belastinginkomsten er gerealiseerd zijn via de heffing van btw als gevolg van de hoge energieprijzen, wat de verwachte additionele belastinginkomsten over heel 2022 zijn door de hoge energieprijzen en of deze additionele btw-inkomsten (gedeeltelijk) ingezet kunnen worden voor kwetsbare huishoudens. Middels deze brief wordt deze toezegging ingevuld.
Tevens doe ik middels deze brief de motie van het lid Azarkan (Kamerstuk 35925 XV, nr. 126) af. De ACM heeft aangegeven de haar beschikbare informatie over de energie- en brandstofprijzen al bij het CBS aan te leveren ten behoeve van de maandelijkse publicaties over de inflatie. De ACM kan daarom geen additionele informatie bieden om te monitoren of de tarieven voor energie en benzine in de toekomst weer dalen naar het niveau dat er was voordat vraag en aanbod op de energiemarkten verstoord werden. Ook geef ik met deze brief aan dat ik de motie van het lid van Dijk c.s. (Kamerstuk 35925, nr. 131) als afgedaan zie, aangezien de gevraagde monitoring van de energieprijzen maandelijks door het CBS ingevuld wordt met de publicatie van de gemiddelde consumentenprijzen voor energie.(1)
Recent heeft de staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst schriftelijke vragen over de btw-inkomsten als gevolg van de hogere brandstofprijzen gesteld door het lid Stoffer (2022D10916) en het lid Van Baarle (2022D10917) beantwoord. Voor de energieprijzen geldt een vergelijkbare situatie waardoor hiermee de vragen van het lid Azarkan ook beantwoord worden.
De staatssecretaris van Financiën - Fiscaliteit en Belastingdienst geeft in zijn antwoorden aan dat het niet bekend is of de hoge brandstofprijzen per saldo leiden tot hogere btw inkomsten, hetzelfde geldt voor de hoge energieprijzen. De btw-inkomsten zijn wel mede afhankelijk van de hoogte van de energieprijzen. Echter, indien er meer btw op energie binnenkomt, dan wil dat nog niet zeggen dat de totale btw-inkomsten met hetzelfde bedrag toenemen. Immers, door de hogere uitgaven aan gas en elektriciteit verbruiken huishoudens mogelijk minder energie en besteden zij minder aan andere producten. Het beschikbare inkomen is namelijk niet direct meegestegen met de hogere prijzen. Deze lagere consumptie zorgt juist weer voor minder btw inkomsten voor het rijk. Wat het saldo is van deze twee tegengestelde richtingen op de totale btw inkomsten is op voorhand niet te zeggen. Daarnaast zijn er ook andere budgettaire doorwerkingen van de veranderde macro-economische en geopolitieke omstandigheden te verwachten. Hierdoor is het niet mogelijk om inzichtelijk te maken in hoeverre de btw inkomsten hoger uitvallen door de hoge energieprijzen in 2022.
Het gebruiken van eventuele dergelijke meevallers via de btw inkomsten zou daarnaast in strijd zijn met de begrotingsregels, die er juist in voorzien dat externe factoren zoals prijzen en conjunctuur niet van invloed zijn op de ruimte om de belastingen beleidsmatig tussentijds te wijzigen.
Dit maakt het mogelijk dat bij tegenvallende ontvangsten we ook niet direct de belastingen moeten verhogen. Daarom wordt het niet wenselijk geacht om eventuele meevallers dusdanig in te zetten. Dit neemt niet weg dat de hoge inflatie de volle aandacht van het kabinet heeft. Het kabinet blijft de verdere ontwikkelingen van de inflatie en koopkracht nauwlettend in de gaten houden en overweegt, zoals altijd, de koopkrachtontwikkelingen integraal bij de Augustusbesluitvorming.
R.A.A. Jetten
Minister voor Klimaat en Energie
1 De gemiddelde consumententarieven voor energie zijn hier te vinden: https://opendata.cbs.nl/statline/?dl=3350E%20#/CBS/nl/dataset/84672NED/table De gemiddelde pompprijs van benzine is hier te vinden: https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/81567NED
