Alle relevante apparatuur voor de inzet van offshore wind wordt opgeslagen in en getransporteerd via havens. Het is daarom belangrijk dat de EU de cruciale rol van offshore windhavens in haar trans-European network policy (TEN-T)(1) erkent. Het is belangrijk dat de criteria om in aanmerking te komen voor TEN-T geen nadelige gevolgen hebben voor offshore windhavens. Jan Vos, voorzitter NWEA: “Havens zijn essentiële logistieke knooppunten voor offshore wind. We kunnen offshore wind niet uitbouwen zonder ook de Europese haveninfrastructuur uit te breiden en te verbeteren. TEN-T moet dat erkennen.
Met TEN-T streeft de Europese Unie naar een efficiënte, multimodale en hoogwaardige vervoersinfrastructuur in de hele EU – bestaande uit wegen, spoorwegen, waterwegen en scheepvaartroutes. De EU wil de lopende TEN-T-herziening gebruiken om de Europese vervoersnetwerken geschikt te maken voor de uitvoering van de Europese Green Deal.
Met de Green Deal plaatst de Europese Unie wind op zee centraal in haar energietransitie. Om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn, is een 19-voudige toename van de offshore windcapaciteit nodig van de huidige 16 GW. Alleen al in de komende 7 jaar moet het volume van offshore windenergie in de EU stijgen van 16 GW naar 115 GW.
Dit gaat gepaard met specifieke transportbehoeften, infrastructuur en verbinden en vereist enorme investeringen in haveninfrastructuur. WindEurope schat in dat Europa alleen al tot 2030 8,5 miljard euro zal moeten investeren in haveninfrastructuur. Hiervoor is steun op Europees niveau nodig om landen en maritieme regio’s te helpen bij het coördineren en genereren van de nodige investeringen.
TEN-T moet maatstaven omvatten die in overeenstemming zijn met de Europese doelstellingen voor een koolstofarme economie. Dat is nu niet het geval. Op dit moment worden havens die ervoor kiezen om over te stappen van de koolwaterstoffensector naar hernieuwbare energiebronnen bestraft, aangezien dit leidt tot een vermindering van de behandelde tonnage. Het is belangrijk dat transportvolumes niet de enige doorslaggevende factor zijn. Havens tellen al lang niet meer alleen de tonnage.
Vos: “Tijdens de opslag, montage en installatie van windturbines worden vele tonnen materiaal in en uit de havens vervoerd, maar dat is niet alles. Havens zorgen ook voor een betrouwbare en zekere energieproductie op zee. Alleen vallen deze essentiële exploitatie- onderhoudsactiviteiten niet onder de huidige criteria voor havens om toegang te krijgen tot het TEN-T netwerk. Het is belangrijk dat de leden van het Europees Parlement dit probleem aanpakken.”
De Europese Raad is helder: havens kunnen ook deel uitmaken van het uitgebreide netwerk als het totale jaarlijkse vrachtvolume (bulk en niet-bulk) meer dan 500.000 ton bedraagt én de haven bijdraagt aan de diversificatie van de energievoorziening en de versnelling van de uitrol van hernieuwbare energie. Het Europese Parlement zou hetzelfde standpunt moeten innemen in de TRANS-commissie deze week en bij de volgende stemming in de plenaire vergadering.
1 https://transport.ec.europa.eu/transport-themes/infrastructure-and-investment/trans-european-transport-network-ten-t_en
