“Het Klimaatbeleid dient het hart te zijn van een nieuw regeerakkoord. Een dun akkoord dat alleen besluiten over de doelen bevat, miskent de noodzaak om principiële keuzes te maken die nodig zijn voor de noodzakelijke tempoversnelling van het Nederland klimaatbeleid.” Dit schrijft Ed Nijpels namens het Voortgangsoverleg Klimaatakkoord aan de informateurs. Daarmee reageert hij op de uitkomsten van de Klimaat en Energie Verkenning (KEV), de Klimaatnota van het kabinet en de monitor klimaatbeleid.
Maatregelen om aan de Urgenda-uitspraak te voldoen: 25 procent CO2-emissiereductie in 2020.
Aanvullend beleid om het doel van het Klimaatakkoord, (49 procent reductie) te halen.
Maatregelen om aan het hogere EU-doel in 2030 te voldoen.
Duidelijkheid over een nationale opgave om naar 55 procent reductie te gaan.
Een standpunt over een hoger nationaal doel om aansluiting te houden bij de koplopers in de EU die de lat hoger leggen.
Het Voortgangsoverleg benoemt veertien punten waar het tempo omhoog moet. Die gaan over de Nederlandse klimaatopgaven voor de formatieonderhandelingen; de uitgangspunten voor aanvullende klimaatmaatregelen en over urgente punten die om snelle besluitvorming vragen.
Het moet snel duidelijk worden hoeveel hoger het Nederlandse reductiedoel wordt door het nieuwe Europese beleid dat uitgaat van 55 procent reductie in de hele EU. Dit vraagt meteen om een aanpassing van de Klimaatwet. In het verlengde daarvan zijn ook besluiten nodig over hoeveel CO2 elke sector extra moet reduceren. Ook is helderheid noodzakelijk over de uitgangspunten voor de extra maatregelen die nodig zijn om het huidige doel van het Klimaatakkoord te halen.
Het Voortgangsoverleg bepleit ook om vaker normeren en beprijzen als instrumenten te gebruiken, naast noodzakelijke subsidies. Het geld voor het klimaatbeleid moet meer dan nu komen uit algemene middelen en geldstromen uit bijvoorbeeld de EU. Een ambitieus klimaatbeleid vraagt forse investeringen, maar Nederland is daar rijk genoeg voor. Ontoereikend beleid kost meer geld. Daarbij zijn, boven op de inkomenspolitiek, wel gerichte maatregelen nodig voor groepen die de lasten van klimaatbeleid niet kunnen dragen. Het extra beleid vraagt ook verdere invulling van het voornemen burgers meer bij het beleid te betrekken.
De uitvoering van het Klimaatakkoord stokt als er in een nieuw regeerakkoord geen besluiten staan om knelpunten op te lossen die meerdere sectoren raken. Dat gaat om de knelpunten in de energienetwerken, waar financiering voor nodig is, en om wettelijke belemmeringen die moeten worden weggenomen. Ook gaat het om de aanpassing van wetgeving die nog gebaseerd is op een fossiele economie. Een derde belangrijk punt hier is dat lagere overheden genoeg bevoegdheden en middelen krijgen om hun rol in het klimaatbeleid uit te voeren.
Het Voortgangsoverleg pleit ook voor een integrale aanpak van stikstof en klimaat. Dat is nodig om tempo in beide dossiers te krijgen en te houden.
De brief waarschuwt ervoor niet op voorhand technologieën uit te sluiten om het klimaatprobleem aan te pakken. Dit vraagt op korte termijn om duidelijkheid over de aanvaardbaarheid en de effectiviteit van verschillende technologieën.
Tot slot roept het Voortgangsoverleg op tot een krachtige aanpak voor de arbeidsmarkt en scholing. Dat is nodig om de knelpunten op te lossen en draagt bij aan een innovatieve economie met goede banen.
Brief Voortgangsoverleg: Klimaatbeleid in regeerakkoord 2021
