Om de energietransitie te laten slagen, zaijn een integrale blik en gebiedsgericht denken essentieel. Marnix Brongers: “In de RES 1.0 moet duurzame opwek één van de opgaven zijn in een gebied. We moeten breder kijken naar wat er speelt.” Dat kan vandaag al in zes concrete stappen.
Momenteel zijn regio’s druk met het uitwerken en uitvoeren van de RES 1.0. In die ruimtelijke doorvertaling van beleid wijzen we zoekgebieden aan waar duurzame energie-opwek kan plaatsvinden. In de praktijk blijkt dit een lastige klus, waarin veel gekibbel ontstaat over de plek van windmolens of zonnevelden in andermans achtertuin.
Volgens adviseur Marnix Brongers kan en moet dit anders. Hij is als gebiedsregisseur betrokken bij de totstandkoming van de RES in de Noord-Veluwe. Hij pleit voor een werkwijze waarin je eerst onderzoekt wat de opgaven in een gebied zijn en vervolgens kijkt hoe de energietransitie als één van die opgaven gecombinieerd kan worden met het oplossen van die andere opgaven. Hiervoor is door de adviseurs van Over Morgen een succesvolle aanpak ontwikkeld.
Gebieden laten zich niet altijd beperken door gemeente- of regiogrenzen en we moeten onze schaarse ruimte zo goed mogelijk benutten. Vooral op het niveau van de regio zijn er volgens de adviseurs van Over Morgen veel kansen om verschillende soorten opgaven aan elkaar te koppelen, die op termijn steeds meer met elkaar gaan samenvallen.
In de RES’en valt vaak de term ‘koppelkansen’, waarmee wordt bedoeld het verbinden van functies van hernieuwbare opwek met bijvoorbeeld natuur, landschap, landbouwtransitie, bodemdaling, klimaatadaptatie, infrastructuur, woningbouw en dergelijke.
Wij zorgen in de RES-regio’s voor een integrale blik en een bijbehorende gebiedsgerichte aanpak en daarvan hebben we direct profijt. Zo zien we in de Noord-Veluwe nu dat we door slim opgaven aan elkaar te koppelen, kansen ontstaan om energieopwek, natuurontwikkeling, herstel van landschap en behoud van cultureel erfgoed in het gebied gezamenlijk te versterken.
Maar hoe ziet zo’n aanpak eruit? Hoe kom je van een sectorale benadering naar een integraal plan met gebiedsdoelen? Marnix: “In onze aanpak hebben we zes stappen gedefinieerd die houvast geven om in een gebied aan de slag te gaan. Je kunt er vandaag nog mee beginnen.”
Het succes van een gebiedsgerichte aanpak hangt samen met de structuur en cultuur op een plek. Het is belangrijk om daar rekening mee te houden en lokale wensen mee te nemen in de structuur en governance van een gebiedsgerichte aanpak en de uitvoeringsorganisatie. Dit vraagt om bovenlokale en soms interregionale samenwerking.
Marnix: “Het fijne van gebieden is wel dat het heel helder is waar het om gaat. De energie om stappen te zetten zit juist in de gebieden zelf.”
Wil jij ook aan de slag met integraal gebiedsgericht werken in de RES? Download de aanpak hier.
