In mijn vorige blog benadrukte ik het al: om een duurzame en gezonde leefomgeving te bekrachtigen is vroegtijdige, geïnformeerde besluitvorming tijdens het ontwerpproces essentieel. En dan met name aan de voorkant, omdat je dáár de meeste invloed hebt op de kwaliteit en kosten van het project. Parametrisch ontwerpen kan hier een belangrijk hulpmiddel bij zijn. Mijn eerste positieve projectervaringen zijn al een feit, maar ik denk dat er nog een wereld aan mogelijkheden openligt.
Dagelijks werk ik aan projecten in complexe omgevingen waar vaak tegenstrijdige eisen op tafel liggen: een dichtbebouwde omgeving met hoge geluidsbelasting en tóch een gezond gebouw neer willen zetten. En dan ook nog snel, duurzaam én binnen budget realiseren. Dat lijkt soms onmogelijk. Als je met veel variabelen moet werken en tóch een hoogwaardige oplossing wilt leveren is parametrisch ontwerpen echt een uitkomst!
Met parametrisch ontwerpen kun je binnen (complexe) scenario’s belangrijke KPI's gelijktijdig beoordelen. Parametrisch ontwerpen biedt bij uitstek de kans om het ontwerp integraal te optimaliseren, juist omdat er zoveel variabelen mogelijk zijn. Disciplines als architectuur, constructies, bouwfysica, duurzaamheid en installaties verbinden we met data en digitale middelen. We gebruiken 3D-modellen en dashboards om direct inzichtelijk te maken welk effect een verandering in de constructieve opzet, installatieconcept en gevelontwerp heeft op de daglichttoetreding, het energieverbruik en thermisch comfort. Stel dat je zonnepanelen in de gevel wilt integreren, maar je wilt ook binnen voldoende daglicht behouden, wat is dan de meest optimale keuze? Parametrisch ontwerpen maakt dat direct visueel inzichtelijk.
Dankzij de inzet van parametrisch ontwerpen is het mogelijk om al direct in de beginfase van een project (met alle partijen aan tafel!) samen te werken, integraal inzicht te krijgen in alle mogelijke oplossingen die voldoen aan de eisen, en snel beslissingen te kunnen nemen die bijdragen aan de kwaliteit van het ontwerp. We kunnen daardoor versnellen, faalkosten voorkomen en veel meer gericht sturen op kwaliteit en zo de businesscase van de opdrachtgever borgen. Geïnformeerde besluitvorming op zijn best.
De toepassingsmogelijkheden zijn legio. Zo hebben we vorig jaar door parametrisch te ontwerpen invulling gegeven aan het schetsontwerp van een duurzame houten kantoortoren in de publieke sector. Ook stelden we de ontwerprichtlijn vast voor een nieuw te realiseren school in Amsterdam. In beide gevallen is gestuurd op maximale duurzaamheid (energie, materiaal, toekomstwaarde) tegen een zo hoog mogelijk comfortniveau, zonder daarbij het gebruik van het gebouw of de esthetiek uit het oog te verliezen. Daarnaast maken we in meerdere projecten gebruik van onze parametrische gevelontwerptool, specifiek voor stedenbouwfysische inrichting. Het stelt ons in staat per geveloriëntatie rekening te houden met de zon en locatie van geluidbronnen. Zo kunnen we gericht invulling geven aan gevelontwerp: verhouding open-dichte gevel, wel of geen zonwering, afscherming van buitenruimten en de juiste keuze voor materialen.
Ik denk dat parametrisch ontwerpen belangrijk kan bijdragen aan de complexe opgave waar we voor staan – de noodzaak om het anders te moeten doen voor een duurzame wereld en met oog voor gezondheid in de steeds verdergaande verstedelijking. In mijn volgende blog ga ik dieper in op verstedelijking en wat de gevolgen hiervan zijn voor mijn vakgebied.
Persoonlijk vind ik deze andere manier van werken razend interessant. Het brengt een andere dynamiek, zowel voor het ontwerpproces als de rol die je als bouwfysicus speelt. Steeds meer opdrachtgevers zien de noodzaak van een duurzaam ontwerp. Ik verwacht daarom dat de inzet van digitale tools een steeds belangrijkere rol gaat spelen in ons vak. Ik ben trots op mijn team, omdat we hierin samen vooroplopen.
