De Europese Commissie heeft op 30 juli officieel aanbevolen om de VSME-standaard (Voluntary Sustainability Reporting Standard for non-listed Micro-, Small- and Medium-sized Enterprises) te gebruiken voor vrijwillige duurzaamheidsrapportage door het midden- en klein bedrijf (mkb). Hoewel de aanbeveling primair gericht is op mkb, roept de Commissie ook grote ondernemingen en financiële instellingen op om hun dataverzoeken aan kleinere bedrijven zoveel mogelijk op deze standaard te baseren.
De VSME is nog niet definitief: de Europese Commissie benadrukt dat de VSME-standaard in de toekomst nog zal worden aangepast in het kader van de het Omnibus-wetsvoorstel. Toch loont het voor mkb’ers om er nu al kennis van te nemen, om zo vroegtijdig te kunnen schakelen naar rapportage in lijn met de VSME.
De VSME is een vrijwillige standaard voor duurzaamheidsrapportage, die speciaal is ontwikkeld voor kleine en middelgrote bedrijven, met beperkte capaciteit en middelen. Het doel van de VSME is mkb'ers te ondersteunen bij het delen van relevante duurzaamheidsinformatie op een proportionele en praktische manier, zodat zij eenvoudiger kunnen voldoen aan dataverzoeken van grote ondernemingen, investeerders en banken.
De VSME sluit inhoudelijk aan op de thema’s van de European Sustainability Reporting Standards (ESRS), onder de CSRD, maar zijn eenvoudiger en toegankelijker. In tegenstelling tot de ESRS hoeven bedrijven bij de VSME niet volgens het dubbele materialiteitsprincipe te rapporteren: mkb’ers mogen onderwerpen die niet relevant zijn, simpelweg weglaten zonder nadere toelichting. Daarnaast gebruikt de standaard begrijpelijke taal en bevat praktische hulpmiddelen, zoals voorbeeldberekeningen, templates voor dataverzameling, definities en toelichtingen, verwijzingen naar externe bronnen.
Een ander belangrijk aspect van deze VSME is haar functie als ‘value chain-cap’ in het Omnibus-voorstel van de Europese Commissie. Dit houdt in dat grote bedrijven die wél onder de CSRD vallen, niet meer informatie aan hun leveranciers mogen opvragen dan wat er binnen de VSME valt. Het is belangrijk op te merken dat dit nog niet vaststaat, eind 2025 wordt hier meer duidelijkheid over verwacht.
De VSME-standaard bestaat uit twee modules:
1. Basismodule
Deze module bevat minimale rapportagevereisten, vooral geschikt voor micro-ondernemingen (minder dan 10 medewerkers) of bedrijven die net starten met duurzaamheidsrapportage. Onderwerpen zijn onder andere:
Energieverbruik en broeikasgasemissies (Scope 1 en 2)
Vervuiling van lucht, water en bodem
Biodiversiteit en hulpbronnengebruik
Circulaire economie en afvalbeheer
Arbeidsomstandigheden (gezondheid en veiligheid) van eigen personeel
Corruptiepreventie
2. Uitgebreide module
Bedrijven die te maken hebben met strengere eisen van ketenpartners of financiers, biedt de uitgebreide module extra datapunten, zoals:
Scope 3-emissies en reductiedoelen
Klimaatrisico’s en transitieplannen
Diversiteit en inclusie binnen het personeelsbestand
Mensenrechtenbeleid en -incidenten
De kracht van de VSME zit in de eenvoud: de standaard is praktisch en goed toepasbaar voor kleinere bedrijven met beperkte tijd, kennis en middelen. Naar onze mening is het daarbij wel van belang om niet alleen aan te geven wélke thema’s je kiest, maar ook waarom juist deze onderwerpen relevant zijn. We adviseren bedrijven daarom om, ook bij gebruik van de VSME, een dubbele materialiteitsanalyse uit te voeren. Zo breng je scherp in beeld waar je als organisatie echt impact maakt en wat belangrijk is voor je stakeholders.
Dit helpt om te focussen op wat ertoe doet en vormt de basis voor een sterke, toekomstgerichte duurzaamheidsstrategie. Transparant werken is daarbij essentieel, alleen zo neem je je stakeholders goed mee en bouw je aan vertrouwen en duidelijke keuzes. Als een vervolgstap is het voor mkb bedrijven belangrijk om de VSME (op hoofdlijnen) door te nemen en de ambitieniveaus vast te stellen.
We denken graag met je mee over jouw duurzaamheidsstrategie en -rapportage en hoe dit jouw bedrijf kunnen ondersteunen bij het maken van echte impact!
