We rekenen in ons klimaatbeleid sterk op de hulp van bossen en bodems. Ze spelen namelijk een grote rol. Zo halen ze ongeveer 30% van de menselijke CO₂-uitstoot uit de lucht. Zonder die opname was de aarde al meer dan 1,5 graad opgewarmd. Ook koelen ze de omgeving af en helpen ze tegen droogte en hittegolven. Daarnaast houden ze regenwater vast en voorkomen ze verdroging en overstromingen
De laatste jaren hebben bossen en bodems het echter steeds moeilijker. Ze krijgen te maken met klimaatverandering, ontbossing en intensief gebruik door mensen. Daardoor gaat de biodiversiteit achteruit en kunnen bossen en bodems minder CO₂ opnemen. De Wetenschappelijke Klimaatraad (WKR) waarschuwt daarom nu voor deze achteruitgang. Bossen en bodems zijn namelijk heel belangrijk voor het klimaat, de natuur en onze economie.
Tot voor kort konden bossen en bodems goed CO₂ opnemen. Maar de laatste jaren blijkt dat dit vermogen achteruitgaat. Vooral in 2023 en 2024 namen bossen en bodems bijna geen CO₂ meer op, onder invloed van warm en extreem weer. Ze blijken gevoeliger te zijn voor deze veranderingen dan we dachten.
Het is nog te vroeg om te zeggen of dit blijvend is, maar het laat wel zien dat bossen en bodems onder druk staan door ontbossing, houtkap en verlies van biodiversiteit.
Als bossen en bodems minder CO₂ kunnen opnemen, wordt het moeilijker om de klimaatdoelen te halen. Dan komt er niet alleen meer CO₂ in de lucht, maar kost het ook meer moeite om natuur te herstellen in een veranderend klimaat. Terwijl juist gezonde natuur beter bestand is tegen hitte, droogte en overstromingen.
De toekomst van bossen en bodems hangt af van ons beleid op het gebied van klimaat, landbouw, ruimtelijke ordening en grondstoffengebruik. Door natuur te herstellen en beter te beschermen, slaan we meer CO₂ op en helpen we de biodiversiteit vooruit.
In Nederland kunnen we bijvoorbeeld de landbouw natuurvriendelijker maken, veenweidegebieden weer natter maken en de ruimte beter afstemmen op water, bodem en klimaat.
Ook internationaal kunnen we veel doen. Door minder soja, palmolie en niet-duurzaam hout te gebruiken of importeren, helpen we tropische bossen te beschermen. Dat is goed voor het klimaat én de natuur wereldwijd. MBK-bedrijven kunnen hier ook actief op zijn door bijvoorbeeld te kijken naar de eigen zogenaamde ecologische voetafdruk in het buitenland. Door te kijken naar de eigen handelsketen en daar bewuste duurzame keuzes in maken of juist meer circulair te ondernemen, wordt bijgedragen aan een volhoudbare toekomst.
Meer informatie over hoe onze bossen en bodems in zwaar weer zijn terecht gekomen en hoe ze zijn te beschermen lees je hier in een publicatie de Wetenschappelijke Klimaatraad.
