Met nog ruim 100 dagen tot de verkiezingen heeft de NVRD alle politieke partijen een duidelijke boodschap meegegeven. Nederland kan koploper worden in de circulaire economie, maar dan moeten we problemen aan de bron aanpakken.
De Nederlandse afvalsector staat voor een paradox. “We behoren tot de Europese top als het aankomt op recycling. Maar alleen goed recyclen is niet voldoende om tot een circulaire economie te komen,” aldus Ralph Peters, adviseur Public Affairs van de NVRD. “Gemeenten en hun afvaldiensten hebben decennialang geïnvesteerd in optimaal inzamelen en recyclen; we hebben leren dweilen als de beste. Maar de kraan van afvalproductie wordt steeds verder opengedraaid. Het is tijd om die kraan dicht te draaien.”
Drie concrete pijlers voor politiek Nederland
We roepen politieke partijen op om langs drie heldere lijnen invulling te geven aan de circulaire paragraaf in de verkiezingsprogramma’s:
Minder troep aan de bron staat voorop. Dit betekent verplichte circulaire ontwerpprincipes voor producenten, zodat producten vanaf het begin volledig herbruikbaar of recyclebaar zijn. Denk aan duurzamere eisen voor verpakkingsontwerp, minder troep uit China en ambitieuzere recycledoelstellingen. Daarnaast moet afvalpreventie centraal komen te staan – van minder wegwerpplastic tot slimmere oplossingen voor luier- en incontinentiemateriaal. “Het beste afval is geen afval,” aldus Peters.
Grondstoffenonafhankelijkheid vormt de tweede pijler. Nederland moet kritieke grondstoffen die nu vanuit het buitenland komen binnen de eigen grenzen houden. Dit kan door in te zetten op bijvoorbeeld, ‘urban mining’ – het winnen van waardevolle materialen uit afvalstromen. Ook is nog veel winst te behalen door de verbranding van recyclebare materialen te verbieden én kan landelijke financiering van mobiele milieustraten de drempel voor goede afvalscheiding verlagen.
Een circulair verdienmodel maakt de cirkel rond. De NVRD pleit voor financiële prikkels die het gebruik van gerecycled materiaal aantrekkelijker maken, een landelijk geharmoniseerd systeem voor afvalinzameling én transparante, verifieerbare recyclingcijfers die eerlijke vergelijking mogelijk maken.
Van dweilen naar preventie
“Onze gemeenten en publieke afvaldiensten werken dagelijks keihard aan de circulaire economie van morgen,” benadrukt Peters. “Maar zonder politieke moed om het probleem bij de bron aan te pakken, blijven we dweilen met de kraan open. Nederland heeft alle ingrediënten om koploper te worden, maar die kans moeten we dan wel nu grijpen!”
De timing is cruciaal. Over ruim drie maanden bepalen Nederlandse kiezers de koers voor de komende jaren. De NVRD hoopt dat partijen de handschoen oppakken en afval niet langer zien als een probleem, maar als een economische kans.
