Door heel het land experimenteerden 1.480 melkveehouders de afgelopen drie jaar succesvol met kruidenrijk grasland. Van deze groep melkveehouders gaf 97% aan dat de melkproductie gelijk bleef of steeg. Bovendien gebruikten ze nu nauwelijks kunstmest en daarmee bespaarden ze kosten en zorgden ze gezamenlijk voor 3 miljoen kilo minder CO₂-uitstoot per jaar. Ook zagen 77% van de melkveehouders meer insecten op hun kruidenrijke weilanden. 74% wil na het experiment dan ook meer kruidenrijk grasland. Dat blijkt uit een enquête onder deelnemers van de campagne 1001ha Kruidenrijk Grasland. Urgenda en LTO Nederland, de organisaties achter de campagne, vragen aan alle overheden om meer werk te maken van deze integrale oplossing voor klimaat en biodiversiteit.
Lees hier het hele evaluatieverslag.
Kruidenrijk grasland is beter voor het klimaat, de bodem, de koe en biodiversiteit dan het gangbare Engelse raaigras. De klavers in het kruidenrijke mengsel binden stikstof waardoor de boer geen
stikstofkunstmest hoeft aan te voeren. Dat is goed voor het klimaat, want de productie en toediening van kunstmest zorgt voor CO2 uitstoot. Voor boeren betekent het echter wel een andere manier van werken en een hogere prijs voor het zaaigoed. In oktober 2020 sloegen LTO Nederland en Urgenda de handen ineen en startten een crowdfunding voor de campagne 1001ha Kruidenrijk Grasland. Melkveehouders konden fikse korting op kruidenrijke grasmengsels krijgen waardoor de prijs dicht tegen die van Engels raaigras kwam te liggen. Experimenteren met kruidenrijk grasland werd hierdoor heel laagdrempelig. Bovendien kregen boeren er gratis begeleiding bij. Inmiddels loopt de campagne drie jaar, deden al 1480 melkveehouders mee (waarvan 180 biologische) en is er al ruim 4.500 hectare grasland ingezaaid mede dankzij bijdragen van LNV, provincies, burgers en bedrijven.
Uit een onderzoek van het Louis Bolk Instituut bleek dat de opbrengst van productief kruidenrijk grasland hoger is dan van Engels raaigras, en dat een melkveehouder gemiddeld 154 euro per hectare per jaar kan besparen door kruidenrijk grasland te implementeren. Toch willen veel boeren dit eerst zelf ervaren voordat ze omschakelen naar kruidenrijke weilanden. Overal is de grond tenslotte net weer anders. De campagne 1001ha maakt dit mogelijk door iedere boer voor maximaal 3 hectare per jaar een flinke korting te geven. Dankzij donaties van Rijk, provincies, gemeenten en burgers is dit mogelijk. Urgenda hoopt dat de positieve resultaten van dit grootschalige experiment bij 1.480 melkveehouders ook de overige 13.000 melkveehouders over de streep trekt.
Wageningen University & Research liet eerder al in onderzoek zien dat er beduidend meer (47%) insecten werden aangetroffen op kruidenrijke percelen dan op kruidenarme percelen. De deelnemers van 1001ha bevestigen dit. Van de ondervraagden ziet veertig procent “veel meer” insecten op de kruidenrijke percelen. Geen enkele boer meldt minder insecten te zien. Een vijfde van de boeren neemt ook meer weidevogels waar. Volgens vogelkenners zou door extensiever beheer de kans groter worden dat meer vogels ook gaan broeden op de kruidenrijke graslanden. Ornithologen verwachten dat de boeren waarschijnlijk in de winter veel meer weidevogels zullen gaan zien.
Recent publiceerden 7 boerenorganisaties een plan voor een kunstmestvrije melkveehouderij. De positieve resultaten van deelnemers aan de campagne 1001ha laten zien dat dat kan met meer
biodiversiteit en minder kosten. Kunstmest reduceren is nodig om doelen op gebied van klimaat, water en biodiversiteit te behalen. LTO Nederland en Urgenda vragen overheden om snel meer te
investeren in kruidenrijke weilanden zodat steeds meer boeren hiermee aan de slag kunnen.
