Nederland wil in 2030 55% minder CO2 uitstoten dan in 1990. De industrie in Nederland is verantwoordelijk voor een groot deel van de nationale CO2-uitstoot. Met (groene) elektriciteit kunnen we maar een deel van die uitstoot voorkomen. De industrie heeft ook duurzame gassen nodig. Waterstof is zo’n duurzaam gas. Met groene waterstof als grondstof of brandstof kan de uitstoot van de industrie flink worden verminderd. Hynetwork Services (een 100% dochteronderneming van Gasunie) heeft de opdracht gekregen om een landelijk waterstofnetwerk aan te leggen. Met dit waterstofnetwerk zorgen we ervoor dat er voldoende waterstof terechtkomt in de grote industriële regio’s. Dit Nederlandse waterstofnetwerk is in 2030 gereed en kan ook aansluiting krijgen op het Duitse en Europese netwerk. Het landelijke waterstofnetwerk zal grotendeels bestaan uit hergebruikte aardgasleidingen.
Dat kan zeker. Waterstof is een gas dat via buisleidingen vervoerd kan worden, net als aardgas. In Zeeland is al een voormalige aardgasleiding geschikt gemaakt voor transport van waterstof. Deze leiding is sinds eind 2018 in gebruik.
Hoewel de eigenschappen van aardgas en waterstof verschillend zijn, kunnen beide energiedragers, met inachtneming van een aantal aanpassingen, veilig getransporteerd worden door de bestaande aardgasleidingen. Bij de ontwikkeling van het landelijke waterstofnetwerk gebruiken we daarom voornamelijk bestaande leidingen die straks niet langer nodig zijn voor het transport van aardgas.
In Nederland wordt er de komende jaren minder aardgas getransporteerd. Een paar oorzaken: het stoppen van de gaswinning in Groningen, het efficiënter gebruik van energiebronnen én de verduurzaming via andere energiedragers. Nu er steeds minder aardgas vervoerd wordt, komt een deel van het aardgasnetwerk vrij voor het transport van waterstof.
De komende jaren wordt in Nederland een waterstofnetwerk ontwikkeld van zo’n 1.200 kilometer. Hiervan zal circa 1.000 km bestaan uit bestaande aardgasleidingen, zo’n 85% hergebruik dus. Hierdoor leveren we een aanzienlijke bijdrage aan de betaalbaarheid van de energietransitie.
Dit zijn de stappen om een bestaande aardgasleiding geschikt te maken voor waterstof:
Inspectie aardgasleiding. Aardgasleidingen zijn veilig in bedrijf en worden regelmatig geïnspecteerd. Als we overgaan naar waterstof leggen we de meest actuele conditie van de leiding vast.
Is de conditie van de leiding goed, dan wordt de aardgasstroom omgeleid. De leiding gaat uit bedrijf en de druk in de leiding wordt verlaagd.
De leiding wordt met stikstof gevuld om te voorkomen dat er lucht in de leiding komt.
Voor waterstof komen er nieuwe afsluiters. Waterstofmoleculen zijn kleiner dan aardgasmoleculen. Afsluiters in de aardgasleiding zijn daarom niet geschikt voor de waterstofleiding. De bestaande afsluiters worden verwijderd en waar nodig vervangen door een leidingdeel of een nieuwe afsluiter.
Na het plaatsen van de nieuwe afsluiters wordt de leiding aangesloten met de waterstofproducenten, -afnemers en/of het netwerk. Vervolgens wordt de stikstof gecontroleerd uit de leiding verdrongen door het transport van waterstof.
In Nederland hebben we een lange geschiedenis van veiligheid en zekerheid bij de aanleg en het beheer van aardgasleidingen en bij het transport van aardgas. Ook voor waterstof worden strenge veiligheidsnormen gehanteerd, opgelegd en gecontroleerd door de overheid. Hynetwork Services hanteert dezelfde strenge veiligheidseisen en maakt hierbij gebruik van de kennis en ervaring van het moederbedrijf Gasunie.
Onderhoud aan waterstofleidingen wijkt niet veel af van het werken met aardgas. Dit blijkt uit diverse veiligheidsstudies en praktijktesten. Een voorbeeld is de test met het lassen aan een buisleiding gevuld met waterstof, binnen het project HyTap. In deze praktijkopstelling zijn de belangrijkste werkzaamheden aan een gasvoerende leiding uitvoerig getest. Het doel was een veilige uitvoering van dezelfde werkzaamheden als bij aardgas. En dat is geslaagd. Uit deze praktijktest blijkt dat activiteiten als gasvoerend lassen, aanboren en een scheiding plaatsen in een waterstofleiding niet veel afwijken van het werken met aardgas.
