Overheden en inwoners moeten zich meer bewust worden van en anticiperen op de gevolgen van extreem weer. Dat is de hoofdconclusie van de Beleidstafel wateroverlast en hoog water. Deze commissie is aan de slag gegaan na de grote wateroverlast in Limburg afgelopen zomer als gevolg van extreme regenval.
De VNG concludeert dat het nodige moet gebeuren om beter voorbereid te zijn op de gevolgen van klimaatverandering. Dat begint met inzicht krijgen in wat er kan gebeuren. Niet alleen lokaal maar ook in een groter gebied. Daarbij moeten gemeenten nauw betrokken worden, want niet alles kan tegelijkertijd, en de prioriteiten verschillen per gemeenten.
Het moet mogelijk worden de vervolgacties te bepalen aan de hand van de keuzes die in gebiedsprocessen worden gemaakt. Daarmee komt ook inzicht in de benodigde uitvoeringscondities zoals kennis, mensen en financiën. Dat is nodig om samen met andere partijen en inwoners stappen te zetten naar een veilige leefomgeving.
Dat start met de bovenregionale stresstesten die provincies en waterschappen gaan uitvoeren om te onderzoeken wat de plekken zijn met risico op wateroverlast als gevolg van extreme neerslag. Ook als zij op basis hiervan gaan bepalen welke maatregelen nodig zijn, moeten gemeenten betrokken worden. Vooral omdat het gaat om bijvoorbeeld maatregelen om specifieke gebieden extra te beschermen en om vitale functies, zoals ziekenhuizen, bereikbaar te houden. Dit is een belangrijke stap in het beter voorbereid zijn op extreme neerslag.
Nu het eindadvies klaar is, gaan partijen aan de slag met de uitvoering. Extreme neerslag is echter niet de enige uitdaging waar zij voor staan: onder meer droogte, de transitie van het landelijk gebied en de woningbouwopgave zijn andere belangrijke opgaven. Ook hierbij is inzet van gemeenten nodig, dus is het van belang dat zij goed aangesloten zijn.
Bijvoorbeeld als provincies en waterschappen gaan onderzoeken hoe de normering van wateroverlast wordt verbreed naar een aanpak die meer rekening houdt met risico’s, gevolgen, de eigenschappen van het water- en bodemsysteem en extreem weer. Vooral omdat ook gemeenten bij de inrichting van het gebied hiermee rekening moeten houden.
