Dat het duurzaamheidslabel BREEAM-NL vorig jaar een recordaantal certificaten heeft afgegeven vindt AT Osborne consultant Jeroen de Jongh een mooie ontwikkeling. In 2021 verdubbelde het aantal afgegeven BREEAM-NL certificaten al. In 2022 werden 1197 certificaten afgegeven, een stijging van 25 procent ten opzichte van 2021.
BREEAM-NL is een goed startpunt voor verduurzaming van gebiedsontwikkeling, nieuwbouw- en renovatieprojecten of het verduurzamen van vastgoedportefeuilles als gebouweigenaar of als gebouwgebruiker.
Een andere bekende meetlat, GPR, biedt dezelfde structuur en handvatten. Het Amerikaanse LEED werkt ook hetzelfde maar sluit minder goed aan bij de Nederlandse bouwpraktijk, ondervindt Jeroen. Er zijn ook meer algemene duurzame (brede) begrippenkaders zoals ‘People Planet Profit’ of de ‘17 Sustainable Development Goals’ die de United Nations heeft gepubliceerd. Deze duurzame kaders zijn minder concreet toegesneden op bouwen en vastgoed.
De belangrijkste kenmerken van BREEAM-NL en GPR zijn:
Ze zijn ontwikkeld door experts uit de vastgoedwereld en in die taal geformuleerd
Ze bieden bovenwettelijke eisen waaraan aantoonbaar moet worden voldaan voor het verkrijgen van een certificaat. Een onafhankelijk assessor controleert of voldaan is aan de eisen voordat de licentie houdende organisatie het certificaat toekent
Deze bovenwettelijke eisen zijn gegroepeerd in duurzame categorieën/thema’s die aansluiten bij ambities en doelen of juist kunnen dienen als basis voor het formuleren van ambities en doelen
Afhankelijk van het aantal eisen waaraan wordt voldaan resulteert één score die als een ‘duurzaam rapportcijfer’ werkt
De systematiek kan daarom makkelijk worden ingepast in projecten waar beheersing van kwaliteit, tijd en geld vanaf initiatief via definitie, ontwerp en uitvoering tot oplevering gebruikelijk is. Omdat de eisen bovenwettelijk zijn moet er uiteraard wel een inhoudelijk deskundige tijdens diverse fasen betrokken zijn.
“We moeten meer met duurzaamheid. Eigenlijk al decennia, maar de druk begint nu voor iedereen voelbaar te worden. Opdrachtgevers zijn in hun dagelijks handelen vaak nog onbekwaam: waar begin je, wat is nu echt duurzaam. BREEAM-NL geeft houvast in de diepte en de breedte. Je kunt vooraf één score afspreken of afspraken per categorie of per duurzame eis maken. Ook kun je aan de hand van de categorieën/ thema’s extra duurzame eisen agenderen en vastleggen”, ervaart Jeroen.
Als consultant heeft hij meerdere malen BREEAM-NL ingezet bij het definiëren en managen van nieuwbouw- en renovatieprojecten. “Tijdens de initiatieffase heb ik met BREEAM-NL in workshops, in overleg met opdrachtgevers, duurzame ambities vertaald in programma’s van eisen die als basis voor nieuwbouw- en renovatieprojecten hebben gediend. Natuurlijk is voor sommige eisen vóór het maken van een ontwerp niet goed in te schatten of ze haalbaar en betaalbaar zijn. Die eisen blijven op de agenda staan tijdens de ontwerp en uitvoering. Schrap ze alleen niet vooraf als ‘risico’ maar zie ze vooral als ’kans’ om meer te doen dan het minimale.”
Bij het zien van een kans is ook de termijn belangrijk vindt Jeroen: “Blijf ook als het project onder druk staat het lange termijn perspectief voor ogen houden: de meeste bouwprojecten duren hooguit enkele jaren en een projectbudgetoverschrijding van 1 procent of 2 procent is vanuit lange termijn Total Cost Of Ownership-perspectief niet significant of zelfs niet aan de orde. Bouwprojecten vormen wel de basis voor 20 tot 40 jaar duurzame huisvesting.”
In de praktijk wordt soms toch besloten de duurzame eis ‘te laten vallen’. “Dat is natuurlijk jammer maar het is nog altijd beter om bewust een eis ‘te laten vallen’ dan de eis in zijn geheel niet te agenderen. En dat laatste komt veel vaker voor, met name als er tijdens de definitiefase niet veel meer wordt vastgelegd dan dat opdrachtgever een ‘duurzaam, energiezuinig en milieuvriendelijk gebouw’ wil.”
Tenslotte wordt soms ook gekozen niet te certificeren, aangezien het certificeringstraject door het inschakelen van een assessor en de feitelijke certificering ook geld kost. “Ook dat is jammer maar nog steeds geen reden om een duurzame meetlat zoals BREEAM-NL niet te agenderen bij de start van een project!”, besluit Jeroen.
