De Raad van de Europese Unie gaf op 16 december 2024 groen licht voor de nieuwe 'Verordening betreffende verpakkingen en verpakkingsafval'. Deze verordening vervangt de huidige richtlijn, die dateert uit 1994, en legt de lat aanzienlijk hoger op het gebied van verpakkingsreductie, hergebruik en recycling. De regels zijn onderdeel van de bredere Europese ambitie om een circulaire economie te realiseren en verpakkingsafval drastisch terug te dringen. De meeste regels uit deze nieuwe verordening zullen hun werking krijgen in het tweede kwartaal van 2026.
Wij bespreken de belangrijkste wijzigingen en implicaties van de nieuwe regels voor het bedrijfsleven waaronder nieuwe eisen rond verpakkingen, beperkingen rond specifieke kunststof verpakkingen, en verplichtingen rond hergebruik en etikettering.
De nieuwe verordening beoogt de hoeveelheid overbodige en moeilijk te recyclen verpakkingen sterk terug te dringen. Daarbij zijn er onder meer de volgende maatregelen en doelstellingen opgenomen:
Streefcijfers voor gerecycled materiaal: tegen 2030 en 2040 gelden er minimumeisen voor het aandeel gerecycled materiaal in verpakkingen. Voor plastic wegwerpflessen wordt bijvoorbeeld 65% gerecycled materiaal in 2040 verplicht.
Optimalisatie van verpakkingsgewicht en -volume: producenten moeten het gewicht en volume van verpakkingen zoveel mogelijk beperken en onnodige verpakkingen voorkomen.
Beperking van zorgwekkende stoffen: verpakkingen die bepaalde drempelwaarden voor PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) overschrijden, kunnen nog maar beperkt op de markt worden gebracht.
De verordening voert beperkingen in op bepaalde kunststof verpakkingen voor eenmalig gebruik, zoals:
Voorverpakte groenten en fruit onder 1,5 kg.
Wegwerpverpakkingen voor eten en drinken in de horeca.
Individuele porties sauzen, suiker en koffiemelk.
Kleine cosmeticaflesjes in hotels.
Zeer lichte plastic zakjes, zoals de bekende marktzakjes.
Deze beperkingen dwingen bedrijven om kritisch te kijken naar bestaande verpakkingsoplossingen en te investeren in herbruikbare of innovatieve alternatieven.
Naast recycling verschuift de focus naar hergebruik. Tegen 2030 moeten bijvoorbeeld 40% van verkoop- en verzendverpakkingen herbruikbaar zijn. Ook worden afhaalrestaurants verplicht om klanten toe te staan hun eigen bakjes mee te nemen zonder extra kosten. Deze regels zetten herbruikbare systemen en duurzame bedrijfsmodellen centraal in de keten.
Fabrikanten en distributeurs worden verplicht duidelijker te communiceren over de samenstelling van verpakkingen en het gebruik van gerecyclede materialen. Dit met als doel consumenten beter in staat te stellen om bewuste keuzes te maken en het draagt bij aan effectievere afvalscheiding.
Bron: Houthoff
