De Autoriteit Financiële Markten (AFM) en Europees toezichthouder ESMA vragen beursgenoteerde ondernemingen bij het opstellen van hun verslaggeving over 2023 om extra aandacht voor een aantal belangrijke onderwerpen. Deze zijn ook relevant voor auditcommissies die toezicht houden op het verslaggevingsproces en accountantsorganisaties die de controle op de verslaggeving uitvoeren. De AFM zal in haar toezicht op de verslaggeving over 2023 hier extra op letten.
De AFM roept onderneming op om in hun verslaggeving transparant te zijn over net-zerodoelstellingen. Het is bemoedigend dat steeds meer ondernemingen hun net-zerodoelstellingen toelichten, met name de toelichtingen tot 2030 worden steeds concreter. Op basis van onderzoek naar net-zerodoelstellingen in de jaarverslaggeving over 2022 komt de AFM met de volgende aandachtspunten:
We stimuleren ondernemingen om duidelijker te zijn over hun plannen om een net-zero-einddoel (veelal 2050) te behalen en welke onzekerheden en eventuele (negatieve) bijeffecten hierbij komen kijken.
Zowel in de omschrijving van de toekomstige doelstellingen, als bij het rapporteren van emissies over voorgaande jaren, is een heldere definitie van de gerapporteerde scopes (Scope 1, 2 en 3) van groot belang. Ook is naast transparantie over CO2- de transparantie over overige broeikasgassen uit het Greenhouse Gas Protocol relevant.
Veel ondernemingen maken naast emissiereductie ook gebruik van carbon credits, offset of removals om tot net-zero-emissies te komen. We stimuleren ondernemingen om helder te zijn over de mate waarin hiervan gebruik is gemaakt en op welke manier, bijvoorbeeld door te melden van welke carbon credits gebruik is gemaakt.
Inzicht in het behalen van net-zerodoelstellingen vraagt om betrouwbare data. Het is belangrijk dat ondernemingen transparant zijn over de interne beheersing rondom duurzaamheidsdata, waaronder het proces van de datacollectie, inclusief het eventuele gebruik van schattingen.
Vanaf 1 januari 2024 zullen de eerste grote beursgenoteerde ondernemingen de CSRD toepassen. Hierin is explicieter vastgelegd dat deze duurzaamheidsrapportage gebaseerd moet zijn op het principe van dubbele materialiteit. Dit betekent dat ondernemingen moeten rapporteren over zowel de (financiële) impact van de omgeving, bijvoorbeeld klimaatverandering, op de onderneming (van buiten naar binnen) als ook over hun positieve en negatieve impact op milieu en samenleving (van binnen naar buiten).
ESMA heeft recent het rapport “The Heat is On: Disclosures of Climate-Related Matters in the Financial Statements” uitgebracht. Dit rapport bevat onder andere goede voorbeelden van klimaat gerelateerde toelichtingen. Net als ESMA vragen wij ondernemingen kennis te nemen van deze voorbeelden en van de aanbevelingen die in het rapport worden gedaan.
Recent heeft ESMA de resultaten van een onderzoek naar de artikel 8 taxonomie toelichtingen gepubliceerd. de Europese Taxonomieverordeningverplicht ondernemingen op wie het BNFI van toepassing is, om transparant te zijn over de mate waarin hun economische activiteiten als duurzaam kunnen worden bestempeld. Uit deze studie blijkt onder meer dat de verplichte kwalitatieve toelichtingen bij meer dan 40% van de onderzochte ondernemingen beter moeten, omdat een deel van deze informatie onvolledig is of ontbreekt. Daarom vragen wij hier extra aandacht voor.
APM’s kunnen een nuttige rol vervullen in de communicatie tussen de onderneming en haar investeerders en analisten. Het is belangrijk om hierbij de ESMA richtsnoeren alternatieve prestatiemaatstaven na te leven. Beursgenoteerde ondernemingen moeten daarbij in het bijzonder aandacht besteden aan prominentie van de APM’s ten opzichte van de IFRS-cijfers, de definitie en uitleg van het gebruik van de APM’s en aansluiting met de IFRS-cijfers. Op basis van onze eerste onderzoeksresultaten over de verslaggeving van 2022 en halfjaarverslaggeving van 2023 blijkt dit bij de meeste ondernemingen nog niet goed te gaan.
Beursgenoteerde ondernemingen moeten hun jaarverslag digitaal openbaar maken aan de hand van het European Single Electronic Format (ESEF). We roepen ondernemingen op om daarbij in het bijzonder te letten op:
dat de (blok)markeringen volledig zijn;
dat ieder getal in de primaire geconsolideerde overzichten (zoals de balans) worden gemarkeerd met een element van de basistaxonomie dat het best omschrijft wat het getal in het overzicht voorstelt;
dat alleen een eigen extensie-element wordt gecreëerd als in de basistaxonomie geen geschikt element beschikbaar is;
dat de informatie in de verplichte blokmarkeringen leesbaar is.
Ook heeft ESMA recent haar jaarlijkse statement uitgebracht met verslaggevingsonderwerpen waar zij en nationale toezichthouders op letten bij verslaggeving over 2023. Net als bij de AFM staat bij ESMA het belang van relevante klimaatgerelateerde informatie hoog op de agenda. ESMA benadrukt het belang van consistentie tussen de niet-financiële verklaring en de informatie in de andere onderdelen van de verslaggeving, waaronder de jaarrekening. Dit vooral als het gaat om klimaatgerelateerde claims en doelstellingen. Daarnaast wijst ESMA ook op het belang van transparantie over de impact van macro-economische omstandigheden.
