We kunnen bijna 100 miljard ton CO₂ uit de atmosfeer halen nog voor de eeuw om is. Dat wil zeggen, als hoge-inkomenslanden overschakelen op een plantaardig dieet. Landbouwgrond voor veeteelt terugbrengen in zijn oorspronkelijk staat levert dubbele koolstofwinst op: gelijk aan ongeveer 14 jaar agrarische uitstoot. Dat schrijven onderzoekers van de Universiteit Leiden in Nature Food.
De oppervlakte die nodig is om dieren te laten grazen en veevoer te verbouwen is enorm: ongeveer 80% van alle landbouwgrond, of 35% van de totale bewoonbare grond in de wereld. Een internationaal onderzoeksteam onder Leidse leiding heeft berekend dat hoge-inkomenslanden dit percentage significant kunnen terugbrengen door af te stappen van dierlijke producten. Uitgestrekte gebieden kunnen dan weer terugkeren naar hun natuurlijke staat, met wilde planten en bomen die koolstof aan de atmosfeer onttrekken.
‘Dit is misschien wel een van onze grootste kansen voor het verbeteren van milieu én gezondheid’, zegt eerste auteur Zhongxiao Sun van de China Agricultural University. ‘Een snelle overstap naar plantaardige diëten zou de samenleving echt kunnen helpen om binnen de milieulimieten te blijven.’
Het internationale team onderzocht hoeveel oppervlakte we kunnen besparen als 54 hoge-inkomens landen overschakelen op het EAT-Lancet 'planetair dieet', een dieet met veel plantaardig voedsel dat ook goed is voor de gezondheid.
‘We keken naar regio's met hogere inkomens omdat die genoeg plantaardige opties hebben voor eiwitten en andere voedingsbehoeften', aldus Paul Behrens van de Universiteit Leiden, senior auteur van het onderzoek. ‘In regio's met lagere inkomens consumeren mensen minder dierlijke eiwitten en rekenen ze er vaak wel op voor hun gezondheid.'
‘Het is van belang dat we landbouwsubsidies zo inrichten dat ze gaan naar boeren die biodiversiteit beschermen en CO₂ vastleggen’
Als deze welvarende landen overstappen op plantaardige voeding, zou de jaarlijkse uitstoot van landbouw met 61% dalen, berekenden de onderzoekers. Als de landen daarnaast ook akker- en weidegrond naar hun natuurlijke staat terugbrengen, kunnen ze nog eens 98,3 miljard ton extra CO2 uit de atmosfeer halen. Een grote bijdrage aan het wereldwijde voornemen om de planeet niet meer dan 1,5°C te laten opwarmen.
‘Het is een uitstekende kans om verdere opwarming van het klimaat te beperken', zegt Behrens. ‘Maar het heeft ook grote voordelen voor water- en luchtkwaliteit, biodiversiteit en de toegankelijkheid van onze natuur, om een paar voorbeelden te noemen. Er zijn honderden onderzoeken die aantonen hoe belangrijk het is voor onze gezondheid om in de natuur te zijn. Met deze veranderingen komen er uitgestrekte stukken land vrij voor re-wilding dichtbij woonplaatsen.’
‘Het is van belang dat we landbouwsubsidies zo inrichten dat ze gaan naar boeren die biodiversiteit beschermen en CO2 vastleggen’, aldus Behrens. ‘Een rechtvaardige voedseltransitie is alleen mogelijk door goed te zorgen voor boerengemeenschappen. We hoeven niet puristisch te zijn, alleen al het vermínderen van de dierlijke voedselinname zou helpen. Stel je eens voor dat de helft van de populatie in rijkere regio's de helft van de dierlijke producten uit hun dieet zou schrappen. Ook dan is dit nog steeds een niet te missen kans op het gebied van milieu en volksgezondheid.’
