In 2021 hebben zich veel ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheidsverslaggeving voorgedaan. Zowel op Europees niveau als op internationaal niveau zijn de eerste stappen gezet om de ontwikkeling van standaarden voor duurzaamheidsverslaggeving te faciliteren. Daarnaast zijn er twee gedelegeerde verordeningen gepubliceerd die de Taxonomieverordening nader invulling geven.
De Taxonomieverordening ((EU) 2020/852) creëert een raamwerk ("taxonomie") om te beoordelen of een economische activiteit als ecologisch duurzaam kan worden aangemerkt. Vanaf verslaggevingsjaar 2022 gelden op grond van de Taxonomieverordening verscheidene nieuwe eisen voor de inhoud van de niet-financiële verklaring. Grote organisaties van openbaar belang ("OOB's")1 dienen op grond van de Richtlijn niet-financiële informatie (2014/95/EU, "NFRD", in Nederland geïmplementeerd in het Besluit bekendmaking niet-financiële informatie) zo'n niet-financiële verklaring op te stellen als onderdeel van het bestuursverslag.
De nieuwe eisen volgen uit art. 8 Taxonomieverordening en de nadere uitwerking daarvan, de Disclosures Delegated Act ((EU) 2021/2178). De Disclosures Delegated Act is op 10 december 2021 definitief vastgesteld. In dit kader is nog een tweede gedelegeerde verordening relevant, namelijk de Climate Delegated Act ((EU) 2021/2139). Deze gedelegeerde verordening geeft technische screeningscriteria aan de hand waarvan kan worden vastgesteld of een specifieke economische activiteit – kort gezegd – bijdraagt aan het tegengaan van klimaatverandering. De economische activiteiten die worden genoemd in de Climate Delegated Act kwalificeren als 'Taxonomy-eligible'.
Op grond van art. 8 Taxonomieverordening en de Disclosures Delegated Act moeten grote OOB's rapporteren over hoe en in welke mate de activiteiten van de onderneming verband houden met economische activiteiten die als 'ecologisch duurzaam' worden aangemerkt. De Disclosures Delegated Act beschrijft de wijze waarop dit dient te gebeuren. Vanaf 1 januari 2022 dienen grote OOB's te rapporteren welk percentage van de economische activiteiten Taxonomy-eligible, en welk percentage Taxonomy non-eligible is.
Op 21 april 2021 heeft de Europese Commissie een voorstel voor de Corporate Sustainability Reporting Directive ("CSRD") gepubliceerd. De CSRD herziet verschillende Europese wetgevingsinstrumenten teneinde de Europese Commissie de ruimte te bieden om Europese voorschriften voor duurzaamheidsverslaggeving te kunnen opstellen.
De kern van de CSRD is de mogelijkheid voor de Europese Commissie om Sustainability Reporting Standards te ontwikkelen. Volgens de oorspronkelijke planning had een eerste set van dit geüniformeerde normenstelsel op het terrein van duurzaamheidsverslaggeving al op 31 oktober 2022 gereed moeten zijn. De duurzaamheidsstandaarden zouden dan voor het eerst moeten worden toegepast voor boekjaren die beginnen op of na 1 januari 2023. Het Europees Parlement heeft echter onlangs voorgesteld deze ambitieuze planning te wijzigen. Dit zou tot gevolg hebben dat de vereisten uit de CSRD van toepassing zullen worden vanaf boekjaren die beginnen op of na 1 januari 2024.
Twee andere belangrijke punten die volgen uit het voorstel voor de CSRD zien op de uitbreiding van het toepassingsbereik. Ten eerste breidt de CSRD het toepassingsbereik van de NFRD flink uit. Hierdoor zullen in de toekomst aanzienlijk meer ondernemingen over duurzaamheidsaspecten moeten rapporteren. De CSRD stelt voor om alle 'grote' ondernemingen, waaronder ook niet-beursgenoteerde ondernemingen, onder de regeling te laten vallen. Bovendien wordt voorgesteld om de richtlijn van toepassing te verklaren op alle beursgenoteerde ondernemingen, ongeacht of deze ondernemingen voldoen aan de groottecriteria maar met uitzondering van micro-ondernemingen.
Ten tweede wordt het aantal onderwerpen waarover moet worden gerapporteerd uitgebreid. Als gevolg hiervan dient vrijwel alle informatie die raakt aan duurzaamheid te worden opgenomen in het bestuursverslag. De mogelijkheid om in een afzonderlijk verslag te rapporteren over niet-financiële informatie, zoals nu nog neergelegd in de NFRD, komt te vervallen. Het duurzaamheidsverslag wordt daarmee een verplicht onderdeel van het bestuursverslag.
Op het internationale speelveld wordt ook gewerkt aan de ontwikkeling van duurzaamheidsstandaarden. Zo kondigde de IFRS Foundation op 3 november 2021 aan de International Sustainability Standards Board ("ISSB") op te richten. De IFRS Foundation publiceerde tegelijkertijd met deze aankondiging de toezegging van bestaande internationale organisaties die zich bezighouden met duurzaamheidsverslaggeving om zich aan te sluiten bij de nieuwe ISSB.
De ISSB gaat zich richten op het ontwikkelen van wereldwijde verslaggevingsstandaarden voor duurzaamheidsinformatie. Volgens de huidige planning dient de consultatie van de eerste versie van deze duurzaamheidsstandaarden plaats te vinden in 2022. De ISSB prioriteert vooralsnog de ontwikkeling van standaarden gericht op klimaatgerelateerde risico's. In de toekomst komen daar standaarden ten aanzien van andere ESG-gerelateerde thema's bij.
De aankondiging van de oprichting van de ISSB wordt door beleggers toegejuicht. Voor beursgenoteerde ondernemingen wordt de komende jaren van belang in welke mate de door de Europese Commissie te ontwikkelen duurzaamheidsstandaarden wordt afgestemd op de door de ISSB te ontwikkelen standaarden voor duurzaamheidsverslaggeving.
