We zitten midden in de energietransitie en gebruiken met z’n allen steeds meer (duurzame) stroom. Dit vraagt extra capaciteit van het elektriciteitsnet. Het steeds hogere tempo waarin er extra transportcapaciteit wordt gevraagd, overstijgt de snelheid waarmee netbeheerders het elektriciteitsnet kunnen uitbreiden. Het net raakt op piekmomenten te vol: dat noemen we congestie. Om congestie te voorkomen worden bedrijven gevraagd de “spits” te mijden. Bij congestiegebieden waar onvoldoende ruimte ontstaat bij spitsmijden, worden vanaf nu eerste stappen gezet tot deelnameverplichting voor congestiemanagement.
Hoewel er in alle regio’s volop wordt gewerkt aan het net is er meer nodig om het toegankelijk te houden voor alle gebruikers. Zonder ingrijpende maatregelen vertragen de woningbouw, economische groei en verduurzaming van Nederland.
Om congestie te voorkomen dragen steeds meer bedrijven met een grootverbruikaansluiting bij aan congestiemanagement, ook wel ‘spitsmijden’ genoemd. Dit betekent dat ze afspraken maken met hun netbeheerder om op piekmomenten minder elektriciteit op te wekken of af te nemen; de inzet van flexibel elektriciteitsvermogen. Congestiemanagement wordt dus zowel bij opwek als bij afname ingezet. Tegelijkertijd constateren netbeheerders dat het aanbod in sommige gebieden nog niet voldoende is.
Congestiemanagement vraagt een gezamenlijke inspanning van de netbeheerder en grootverbruikers. Netbeheerders zijn daarbij verplicht om congestiemanagement toe te passen en zo congestie (mede) op te lossen om zoveel mogelijk klanten aan te sluiten en dreigende overbelasting op het net te voorkomen. Daarom roepen ze grootverbruikers – al bij de aankondiging van congestiemanagement-onderzoeken – op om een bijdrage te leveren aan congestiemanagement. Meewerken aan congestiemanagement zorgt voor een betrouwbaar netwerk wat we open kunnen houden voor alle gebruikers. Het sneller instappen helpt de netbeheerder om al in de onderzoeksfase afspraken te maken met klanten over de inzet van flexibel vermogen.
Deelnameverplichting voor congestiemanagement wordt ingezet wanneer er onvoldoende ruimte ontstaat bij spitsmijden. De verplichting geldt daarmee in principe voor elke aangeslotene in een congestiegebied – een gebied waar het elektriciteitsnet op piekmomenten vol is - met een aansluiting van 1 megawatt (MW) of hoger (zowel voor afname als opwek).
Hoe eerder klanten deelnemen aan congestiemanagement, hoe gunstiger de voorwaarden. Men is dan namelijk vrij om te bepalen hoeveel flexibel vermogen men wil aanbieden en tegen welke prijs. Klanten worden daarom al vanaf de vooraankondiging van een congestiegebied geïnformeerd over de mogelijkheden.
Bedrijven die bijdragen aan de vitale infrastructuur van Nederland krijgen vrijstelling voor deelname aan congestiemanagement. Op de website van de NCTV kunt u zien of uw bedrijf aan de voorwaarden voldoet.
Afgelopen 18 oktober kondigde demissionair minister Jetten aan dat de aanpak van congestie(management) verbeterd zou worden door de netbeheerders en de ACM. Dat heeft geresulteerd in een wijzigingsvoorstel voor de ‘Netcode elektriciteit’, waarin de voorwaarden voor verplichting worden geconcretiseerd. De mogelijkheid om klanten te verplichten tot een bijdrage in de vorm van flexibel netgebruik bestaat al sinds het aanpassen van de Netcode elektriciteit op 25 november 2022 en maakt het mogelijk de verplichte deelname toe te passen
Netbeheerders zetten vol in op het uitbreiden en verzwaren van het elektriciteitsnet maar dat alleen is niet voldoende. Vanaf 2025 investeren de netbeheerders jaarlijks 8 miljard euro in de energie-infrastructuur. Dit zijn echter langjarige projecten. Er is daarnaast ‘ruimtewinst’ te behalen met een efficiënter gebruik van de netcapaciteit, nu en in de toekomst. Dit verklaart de urgentie om meer flexibel vermogen te in te zetten.
Voor meer informatie over congestiemanagement kunt u terecht op de website van Partners in Energie. U kunt natuurlijk ook contact opnemen met uw eigen netbeheerder.
Congestiemanagement wordt steeds vaker ingezet om de drukte op het elektriciteitsnet te spreiden en overbelasting van het net te voorkomen. Dit proces bestaat uit verschillende fasen: hoe groter de drukte op het net, hoe ingrijpender de maatregelen zijn die netbeheerders moeten nemen.
