De energietransitie en de elektrificatie van de industrie maken dat de vraag naar transportcapaciteit op het Nederlandse elektriciteitsnet sterk groeit. Mede daardoor is er forse schaarste aan transportcapaciteit op het elektriciteitsnet ontstaan. Om het probleem van congestie op te lossen moeten netbeheerders veel investeren in het verzwaren van hun netten. De ACM geeft hen daar ook de nodige financiële ruimte voor bij het vaststellen van de tarieven. In de tussentijd worden er innovatieve methodes ontwikkeld om het bestaande net slimmer te gebruiken. Bijvoorbeeld door producenten of afnemers van elektriciteit een vergoeding geven als zij helpen het net minder te belasten (congestiemanagement). Om te onderzoeken of netbeheerders, verbruikers en andere betrokkenen nog meer goede ideeën hebben om de beschikbare transportcapaciteit beter te benutten heeft de ACM een consultatiedocument over alternatieve transportrechten opgesteld. De ACM nodigt alle geïnteresseerde partijen uit te reageren op dit document.
Afnemers kunnen binnen de huidige wetgeving alleen ‘vaste’ transportrechten bij de netbeheerder contracteren. Dit betekent dat de afnemer op elk moment van de dag gebruik kan maken van dit recht op transportcapaciteit en dat netbeheerders dus ook moeten zorgen dat deze transportcapaciteit altijd beschikbaar is. Alternatieve transportrechten, zoals flexibele of tijdsgebonden contracten, vullen het transportrecht anders in. Afnemers kunnen dan bijvoorbeeld op dalmomenten tegen lagere tarieven gebruik maken van het net. Daarnaast kan het principe van ‘use it or lose it’ worden ingevoerd. Dit kan ervoor zorgen dat afnemers niet méér capaciteit contracteren dan zij nodig hebben. Met de inzet van zulke instrumenten wordt de nog beschikbare capaciteit van het net beter benut en krijgen meer partijen toegang tot het net. Dit draagt bij aan de energietransitie.
Om dit soort alternatieve transportrechten aan te kunnen bieden moeten de regels (codes) worden aangepast. Het aanpassen en vaststellen van deze regels is de bevoegdheid van de ACM. De ACM is voorstander van het verruimen van de mogelijkheden om het net beter en efficiënter te benutten. Daarnaast vindt de ACM het ook belangrijk dat zaken als afnemersbescherming, de tarieven en de veiligheid van het net goed worden geregeld. De ACM zal de reacties op het consultatiedocument meenemen bij de beoordeling van het codevoorstel flexibele transportrechten, dat zij op 3 oktober van netbeheerders heeft ontvangen. Daarom nodigt de ACM alle geïnteresseerde partijen uit om te reageren op dit consultatiedocument. Dit kan tot en met 4 november via consultatie@acm.nl.
De ACM signaleert dat sommige netbeheerders en afnemers nu al experimenteren met de inzet van alternatieve transportrechten. De ACM staat, gegeven de ernst en maatschappelijke gevolgen van de congestieproblematiek, deze experimenten tijdelijk toe. Daarbij is het van belang dat deelname gebeurt op vrijwillige basis. De ACM verzoekt partijen de experimenten vooraf te melden. Mede op basis van de reacties op de consultatie zal de ACM bekijken of een aanvullend kader nodig is voor de experimenten.
