Nederland ondersteunt voor miljarden euro’s de baggerprojecten van Boskalis en Van Oord over heel de wereld. In al deze projecten wordt structureel het leven van mensen en het milieu verwoest. Het beleid van de Nederlandse overheid om mens en milieu te beschermen faalt systematisch. En na twaalf jaar onderzoeken en praten zijn er geen echte verbeteringen. Het is tijd voor een grondige schoonmaakbeurt van overheidssteun aan de baggersector.
Dat zijn de harde conclusies uit het rapport ‘Dredging Destruction’ wat vandaag gepubliceerd is. Het is een gezamenlijk internationaal onderzoek van maatschappelijke organisaties uit Nederland en landen waar de baggeraars actief zijn. De maatschappelijke organisaties beschrijven de negatieve gevolgen voor mens en milieu van 12 jaar exportsteun voor baggerprojecten op 7 plekken in de wereld. Hun boodschap: ”Overheid, stop direct de steun in drie lopende projecten.”
“In het noorden van Mozambique worden vissersgemeenschappen gedwongen om ver weg van de zee te verhuizen. Tegelijkertijd zijn er terroristische aanslagen en is het gebied compleet onveilig. Vissers en boeren zijn hierdoor dubbel slachtoffer”, zegt Julio Ernesto van boerenvakbond UPC uit Mozambique.
“De koraalriffen in de Malediven is onze natuurlijke verdediging en bron van leven. Maar Boskalis is druk bezig om het onderwaterleven dood te baggeren”, zegt Humay Abdulghafoor van Save Maldives Campaign.
“Baggeraars maken winst uit het kapot maken van de natuur. Ecosystemen voor de kust van Jakarta worden beschadigd en rechten van kleinschalige traditionele vissers worden geschonden,” aldus Martin Hadiwinata van EKOMARIN uit Indonesië.
“De gevolgen van baggeren hebben een directe impact op de voedselzekerheid van vissersgemeenschappen”, voegt Simone Lourenço van Forum Suape uit Brazilië toe.
De Nederlandse overheid ondersteunt bedrijven met projecten in het buitenland door het verlenen van exportkredietverzekeringen via Atradius DSB. De afgelopen twaalf jaar ging 32% van deze financiële exportsteun - €8,4 miljard - naar baggeraars Boskalis en Van Oord, die samen bijna de helft van de wereldwijde baggersector vormen. Baggerprojecten hebben veel impact op land en water en daarmee op mensen die daar wonen, voedsel verbouwen of vissen. Atradius DSB en de overheid moeten controleren of de baggerprojecten niet slecht zijn voor mensen, dieren en het milieu.
Dat gaat systematisch fout. Zo moest Atradius DSB vanwege terroristische aanslagen vanuit een helikopter en met een kogelvrijvest veldonderzoek in Mozambique doen. “Dat moet toch een gigantische alarmbel zijn dat het project niet okay is,” aldus Niels Hazekamp van Both ENDS. Toch kon dit project volgens Atradius DSB en de overheid doorgaan. Onafhankelijk onderzoek wees later uit dat Atradius DSB de veiligheidssituatie in Mozambique niet goed heeft ingeschat. “Waarschuwingen van lokale organisaties en de eigen ambassade is onvoldoende naar geluisterd.”
"We hebben er geen bezwaar tegen dat buitenlandse bedrijven zaken komen doen en geld verdienen, maar het moet eerlijk en rechtvaardig gebeuren.” zegt Muhammad al Amin van milieuorganisatie WALHI in Indonesië. “We willen een fundamentele verandering in het beleid en praktijk zien. De overheid en bedrijven moeten bijvoorbeeld zorgen dat de lokale bevolking daadwerkelijk gehoord wordt en inspraak heeft.”
Jon Bonifacio van Kalikasan PNE uit de Filipijnen voegt toe: “Dit rapport is een duidelijke indicatie van de omvang van de ecologische en sociale ontwrichting die wordt veroorzaakt door het gebrek aan regulering van de Nederlandse baggersector over de hele wereld. We roepen beleidsmakers in Nederland, de Filipijnen en andere landen op om onze eisen ter harte te nemen en de bedrijven en instellingen die de fout ingaan aansprakelijk te stellen voor de milieu- en mensenrechtenschendingen van baggerprojecten.”
Nederland heeft belangrijke internationale kaders voor verantwoord ondernemen, biodiversiteit en duurzame ontwikkeling ondertekend. De exportsteun voor baggerprojecten gaat lijnrecht in tegen deze internationale standaarden. De regering moet zorgen voor volledige afstemming van het exportbeleid met haar toezeggingen om mensenrechten en het milieu te beschermen.
De maatschappelijke organisaties pleiten ook voor een volledige terugtrekking van de overheidssteun aan de drie projecten in Mozambique, de Filipijnen en de Malediven die nu nog lopen.
Lees hier het rapport ‘Dredging Destruction’
