TenneT heeft bekend gemaakt dat in diverse provincies de grenzen van de netcapaciteit op het hoofdnet in beeld komen. De snelgroeiende vraag naar elektriciteit als gevolg van de energietransitie is één van de veroorzakers. Eerder dit jaar was er ook al sprake van belemmeringen op het net in de provincies Limburg en Noord-Brabant. In tegenstelling tot toen worden nu wel aanvragen voor aansluiting in behandeling genomen door TenneT. Provincies zijn zeer bezorgd over de problemen op het hoofdnet.
Hoewel er dus feitelijk aanvragen kunnen worden gedaan, is het nog maar zeer de vraag of er wel ruimte is om aanvragers ook daadwerkelijk aan te sluiten. Dit vraagstuk is naar het oordeel van provincies niet in enkele maanden opgelost. Daarmee heeft het consequenties op de lange termijn en ook voor het onderliggende netwerk van regionale netbeheerders. Denk aan een te bouwen appartementencomplex waarvan de lift niet kan worden aangesloten, een supermarkt in een nieuwe woonwijk die geen aansluiting kan krijgen, bedrijven die willen elektrificeren om gasvrij te worden en geen aansluiting kunnen krijgen.
Voor provincies is de beschikbaarheid van elektriciteit voor bedrijven en maatschappelijke ontwikkelingen van groot belang. Daarom pakken de regionale overheden verantwoordelijkheid om deze problemen aan te pakken. In iedere provincie is door de provincie een taskforce met netbeheerders en gemeenten ingericht. Samen met deze partners proberen we belangrijke knelpunten in het elektriciteitsnetwerk zo snel mogelijk op te lossen door beter samen te werken en procedures beter te stroomlijnen.
Het vraagt creativiteit en intensievere samenwerking tussen het Rijk, provincie, netbeheerders en gemeenten, om inzicht te krijgen in de regionale situatie en daarop acties te ondernemen. De situatie is zeer urgent. Vanuit het Rijk vragen we om actie om energy hubs te stimuleren, grootverbruikers te verleiden om flexibel potentieel beschikbaar te stellen en om decentrale overheden financieel en met capaciteit te ondersteunen. Provincies vinden het ook van groot belang dat de nieuwe Energiewet wordt toegerust op deze nieuwe realiteit, met voldoende doorzettingsmacht en instrumentarium voor decentrale overheden.
Ongeacht de inspanningen staan we voor ontzettend lastige keuzes: het tegelijkertijd bouwen van nieuwe woonwijken met voorzieningen zoals een supermarkt, uitbreiden van bedrijven en het verduurzamen van bedrijven gaat niet overal meer lukken. Dit vraagt om meer sturing van overheden op welke aanvragers voorrang dienen te krijgen op een aansluiting. De huidige (first come first serve) werkwijze komt daaraan niet tegemoet. Provincies vinden dat op grond van Europese regelgeving er mogelijkheden zijn om hier anders mee om te gaan.
