Het onderzoeksconsortium van NKWK Klimaatbestendige Stad heeft in 2022 zes onderzoeken uitgevoerd. Een van de onderzoeken draaide om de monitoring van klimaatbestendigheid: welke indicatoren kunnen decentrale overheden gebruiken om concreet te maken hoe klimaatbestendig de fysieke leefomgeving is? En hoe kunnen deze indicatoren helpen om te monitoren of de omgeving klimaatbestendiger wordt?
De monitoring van klimaatbestendigheid gaat over het resultaat van positieve en negatieve effecten van ontwikkelingen en maatregelen in een gebied. Omdat je klimaatbestendigheid niet direct kunt meten, heb je indicatoren nodig om te bepalen hoe klimaatbestendig een gebied is. Het gaat daarbij om indicatoren die verband houden met de omgevingskwaliteit van een gebied, zoals: hoe groot is het percentage openbaar groen? Om erachter te komen of een gebied klimaatbestendiger wordt, moet je de ontwikkeling van deze indicatoren over een langere tijd volgen.
Het onderzoek (pdf, 5.1 MB) presenteert een aantal indicatoren voor droogte, hitte, wateroverlast en overstroming die decentrale overheden direct kunnen gebruiken om lokale klimaatbestendigheid te monitoren:
De afstand tot het dichtstbijzijnde oppervlaktewater.
Percentages oppervlaktewater, openbaar groen en openbaar verhard oppervlak: dit zijn indicatoren voor hitte en wateroverlast.
De trend in de Normalized Difference Vegetation Index (NDVI), waarmee je kunt zien op welke plekken er bomen en planten groeien.
Hoelang in een periode de NDVI-drempelwaarde wordt overschreden: dit is een indicator voor droogte.
Voor andere indicatoren zijn eerst aanpassingen van de beschikbare data of rekenmethodes nodig voor je ermee aan de slag kunt.
Je kunt de indicatoren op verschillende manieren gebruiken, bijvoorbeeld om ontwikkelingen in de tijd te volgen, om een startwaarde te bepalen die niet mag verslechteren of om een bepaald doel te bereiken. Je kunt de indicatoren bijna allemaal berekenen op postcodeniveau.
Bepaalde omgevingswaarden zijn in de omgevingswet verplicht, zoals luchtkwaliteit en waterkwaliteit. Andere omgevingswaarden kunnen decentrale overheden zelf kiezen, zoals klimaatbestendigheid. Er zijn decentrale overheden die klimaatbestendigheid als omgevingswaarde willen toevoegen. Alleen weten ze niet goed wanneer ze dat kunnen doen en hoe. Het onderzoek geeft een praktische handreiking die ze hierbij kan helpen.
