De regering heeft aangegeven bij de ruimtelijke planvorming meer rekening te willen houden met water- en bodemeigenschappen: water en bodem sturend (WBS). Eén van de eigenschappen waar men rekening mee wil houden is het gevaar van overstroming, met name bij planvorming over woningbouw en andere vormen van ruimtegebruik die kwetsbaar zijn voor overstromingen of wateroverlast.
Beslissers kunnen daarbij gebruik maken van de grote hoeveelheid gegevens die zijn verzameld in het Landelijk Informatiesysteem Water en Overstromingen (LIWO), bereikbaar via de Helpdesk Water. Maar voor een eerste indruk zijn overzichtskaarten handig, die de belangrijkste gegevens onder één noemer scharen.
Deltares heeft deze overzichtskaarten gemaakt. Ze zijn te vinden hun website. Je kunt hier de volgende kaarten terugvinden:
een kaart van het totale lokaal schadegevaar (LSG), d.w.z de schade die gemiddeld jaarlijks te verwachten is door overstromingen als er op die plaats een standaard eengezinswoning zou worden gebouwd;
een kaart van het lokaal verdrinkingsgevaar (LVG), d.w.z. de gemiddelde kans per jaar voor een hypothetisch daar aanwezige persoon om op die plek door een overstroming te overlijden;
een kaart van overstromingsgevaarzones, waarin LSG en LVG zijn gecombineerd, als mogelijk hulpmiddel voor locatiekeuze en/of het vaststellen van bouwvereisten.
Van alle drie tonen we zowel de huidige situatie (2022) als welk effect het HoogWaterBeschermingsProgramma (HWBP) heeft op de situatie 2050; want de dijkversterkingen verkleinen het gevaar in de binnendijkse gebieden substantieel. Er kon bij het samenstellen van de kaarten voor 2050 echter nog geen rekening worden gehouden met het effect van klimaatverandering op rivier- en beekdalen, buitendijkse gebieden en het toenemend waterbezwaar in polders. Dat vergroot het gevaar aldaar. Ook ontbreken er nog gegevens van verscheidene gebieden met beekdalen.
De kaarten laten zien dat niet alle diepe polders zeer gevaarlijk zijn en niet alle hoge gronden vrij zijn van overstromingsgevaar. Ze beogen vooral te signaleren waar men bij bouwplannen nu en in de toekomst rekening zou moeten houden met mogelijke gevolgen van overstroming. En waar samenwerking van de ruimtelijk planner met de waterbeheerder gewenst is.
