Vanaf 1 april geldt een nieuw stelsel van milieuregels voor bedrijven, overheden en betrokken organisaties in Saba, Sint Eustatius en Bonaire. De regels zijn een nieuwe stap in het gezamenlijk streven van Nederland en de eilanden om de leefomgeving op de eilanden en in het bijzonder de kwetsbare koraal-ecosystemen beter te beschermen.
De nieuwe regels zijn vastgelegd in de wet Vrom Bes en in het Inrichtingen- en activiteitenbesluit BES (IAB BES). In het IAB BES staat dat de bestuurscolleges in Bonaire, Saba en Sint-Eustatius een toezicht- en handhavingsbeleid vaststellen. Er wordt jaarlijks gerapporteerd aan de eilandsraden en de staatsecretaris van Infrastructuur en Waterstaat over het bereiken van de gekozen doelen en prioriteiten.
Voor nieuwe activiteiten die bijvoorbeeld bij kwetsbare natuur worden uitgevoerd, gelden regels over de milieueffectrapportage (mer). Ook komen er moderne en uitvoerbare milieuregels voor bedrijven op de eilanden.
Het IAB BES maakt onderscheid tussen bedrijven afhankelijk van de mate waarop zij het milieu belasten. Voor bedrijven die een lichte tot matige impact hebben op het milieu gelden algemene regels. Dit zijn bijvoorbeeld garagebedrijven, resorts en bouwbedrijven.
Bedrijven die het milieu zwaarder belasten, zoals stortplaatsen en steenbrekers, vragen op grond van het IAB BES een milieuvergunning aan. De algemene regels worden in verordeningen door de eilandbesturen zelf vastgesteld op basis van uitgangspunten in het IAB BES. De eilanden bepalen dus zelf hoe ze verder invulling geven aan de algemene regels en kunnen zo rekening houden met wat het beste werkt onder de lokale omstandigheden.
Zo staat er in de algemene regels bij het IAB bijvoorbeeld dat garagebedrijven ervoor moeten zorgen dat bodembedreigende stoffen enkel gebruikt mogen worden boven een aaneengesloten bodembeschermende voorziening en dat lekkage van deze stoffen moet worden voorkomen. De eilandbesturen kunnen zelf in een verordening kiezen welke regels ze hieraan verbinden. Bijvoorbeeld hoe bij een lekkage bodembedreigende stoffen snel opgeruimd moeten worden en wat de vereisten zijn voor een aaneengesloten bodembeschermende voorziening (bijvoorbeeld betonnen vloer of lekbak).
Ook zijn er een aantal regels voor de bescherming van het kwetsbare aquatische milieu. Zo mag ongezuiverd afvalwater niet in zee worden geloosd.
Het IAB is het resultaat van samenwerking tussen lokale besturen, Rijksoverheid en Omgevingsdiensten. Deze samenwerking wordt de komende tijd voortgezet in de vorm van een programma waarmee vergunningverlening, toezicht en handhaving voor de fysieke leefomgeving wordt verbeterd.
Het IAB treedt vanaf 1 april 2024 gefaseerd in werking. Op die manier krijgen betrokken bedrijven en organisaties voldoende ruimte om de benodigde investeringen te doen in materialen die nodig zijn om de regels na te kunnen leven, zoals olieafscheiders en vetvangers.
Staatssecretaris Vivianne Heijnen (milieu): “Het is goed dat het IAB nu van start is en dat er daarmee duidelijke regels liggen die moeten zorgen voor een betere bescherming van het milieu op Bonaire, Saba en Sint Eustatius. De bijzondere Nederlandse gemeenten kennen een rijke natuur zoals het Bonaire Marine Park, het Washington Slagbaai National Park, de Sint Eustatius National Parks en de Nationale parken van Saba. Dat is een groot natuurlijk kapitaal dat het verdient om gekoesterd en beschermd te worden. Daar gaan deze nieuwe regels bij helpen.”
