In het Klimaatakkoord van Parijs, vandaag zes jaar geleden, is vastgelegd de mondiale opwarming te beperken tot ruim onder de 2 graden, met een duidelijk zicht op 1,5 graad. Voor het noordelijk halfrond is echter de opwarming van 1,5 graad in 2020 al bereikt.
Sinds de pre-industriële periode 1850-1900 is de wereld als geheel ongeveer 1,2 graad opgewarmd (figuur 1). De opwarming van het noordelijk halfrond is echter groter, 1,5 graad, en die van het zuidelijk halfrond kleiner. Deze 1,5 graad betreft de waarde van de trendlijn in het jaar 2020 volgens de HadCRUT5 dataset. De wereld- en halfrondgemiddelden van deze dataset verschillen niet wezenlijk van die van andere datasets.
In de jaren 2016 en 2020 was de opwarming van het noordelijk halfrond zelfs 1,6 graad. Het noordelijk halfrond warmt sneller op dan de wereld als geheel, omdat het land sneller opwarmt dan de zee en er op het noordelijk halfrond veel land is. Bij de huidige trends bereikt de mondiale opwarming de 1,5 graad in 2033, en de opwarming van het noordelijk halfrond de 2,0 graden in 2037 (stippellijnen in figuur 1).
In alle IPCC-scenario’s van de uitstoot van broeikasgassen wordt de mondiale opwarming van 1,5 graad over ongeveer tien jaar bereikt. Alleen bij het meest optimistische scenario SSP1-1.9 is de opwarming aan het eind van deze eeuw minder dan 1,5 graad (figuur 2). In dit scenario gaat het IPCC ervan uit dat na 2055 er netto CO2 aan de atmosfeer wordt onttrokken. De uitstoot van kooldioxide, methaan en andere broeikasgassen moet in ieder geval sterk omlaag om de doelstellingen van Parijs te halen.
Figuur 1. Opwarming van de wereld, het noordelijk halfrond en het zuidelijk halfrond in de periode 1850-2020, sinds de pre-industriële periode 1850-1900. Bron: HadCRUT5.
Figuur 2. Scenario’s voor toekomstige CO2 concentraties (links) en berekende opwarming bij de scenario’s (rechts). Bron: IPCC
KNMI-klimaatbericht door Peter Siegmund
