De rapporten van IPCC zijn duidelijk; de tijd die we over hebben voor effectieve adaptatie aan de effecten van klimaatverandering is nog maar beperkt. Door grote uitdagingen zoals wateroverlast, overstromingen, droogte, watertekorten, hitte en bodemdaling neemt de druk op onze leefomgeving snel toe. Op 27 september organiseerde klimaatweb een symposium dat grensoverschrijdende oplossingen en samenwerking opzocht. Het symposium vond plaats op het REM-Eiland (een voormalig radioplatform uit de Noordzee) met Floris Boogaard, Edward Brans, Maarten Verkerk, Wouter van der Galiën en een enthousiast en betrokken publiek.
Van harde conclusies uit het IPCC rapport naar inspirerende klimaatadaptieve voorbeelden
Floris Boogaard Senior Consultant bij Deltares en lector Ruimtelijke Transformaties bij Hanzehogeschool Groningen opende de dag met voorbeelden die in Europa en Nederland te vinden zijn op het gebied van klimaatadaptatie. Boogaard monitort klimaatadaptieve projecten en kijkt naar efficiëntie, uitdagingen en risico’s. Het beheer van deze projecten blijkt een van de grootste uitdagingen. Er zijn technische middelen nodig, maar ook governance is erg belangrijk. Ook vertelde hij dat Wadi’s (wateropslag- en infiltratievoorzieningen) een belangrijk Nederlands exportproduct zijn.
Tegenstrijdige belangen bij gebiedsontwikkeling en klimaatadaptatie
Edward Brans is Advocaat bij Pels Rijcken en bijzonder hoogleraar Duurzaamheid en Milieuaansprakelijkheid. Hij gaf uitleg over hoe recht komt kijken bij schaarste van bijvoorbeeld water in tijden van droogte. Welk belang krijgt dan voorrang? In de Waterwet staan verdringingreeksen, maar die blijken niet altijd waterdicht. Brans gaf zo een korte stoomcursus over aansprakelijkheid bij bijzondere klimaatomstandigheden. Hij gaf aan dat er te weinig wetten zijn die rekening houden met het veranderende klimaat. Zo gaan we in de toekomst nog veel rechtsuitspraken zien over wie aansprakelijk gesteld kan worden, maar ook wie bij tekorten recht heeft waarop.
Daarnaast pleitte Brans voor meer uitleg en debat rondom jurisprudentie. Vooral het bereiken en het begrijpelijk maken hiervan voor mensen die niet met rechtspraak bezig zijn is volgens hem belangrijk.
De kracht van de regio breder benutten. Praktijkcases, struikelblokken en kansen bij het koppelen van opgaven
Maarten Verkerk werkt als Adviseur klimaatadaptatie bij Over Morgen. Regionale samenwerking is volgens hem het sleutelwoord als het gaat over klimaatadaptatie. Er zijn veel stakeholders, zowel vanuit gemeenten en provincies als vanuit burgers en bedrijfsleven. Deze veelheid aan verschillende stakeholders vraagt een andere manier van organiseren en aansturen. De regionale samenwerking inrichten naar problematiek is volgens Verkerk essentieel. Zo moeten de regio’s bestaan uit bepaalde bodem of watersystemen.
De jeugd heeft de toekomst. Het betrekken van jongeren bij de plannen voor morgen. Leerpunten vanuit de RESSEN
Wouter van der Galiën, voorzitter van JongRES sloot de middag af met een betoog over het betrekken van jongeren in de energie- en klimaatadaptieve opgaven. Jongeren zijn creatief, vernieuwend en onafhankelijk. Door middel van voorlichting over inspraakrecht of door jongeren te betalen voor werk met deze thema’s zouden ze betrokken kunnen worden. Maar er waren ook echt verfrissende ideeën zoals een swipeocratie, een app om jongeren hun mening te horen en te swipen over bepaald beleid.
Het publiek van het symposium kwam vanuit alle windrichtingen. In de discussieronde aan het einde kwam het publiek met prangende vragen over hoe klimaatadaptatie en beleid verweven kan worden. ‘Gaan we het redden?’ Was de afsluitende vraag. Het werd even stil bij de sprekers. ‘Je vraag raakt me’ antwoordde Boogaard. ‘Ja, zeggen we met naïef optimisme’ zeiden uiteindelijk alle sprekers. Want er zijn genoeg inspirerende en hoopvolle initiatieven en ontwikkelingen waar we op kunnen focussen.
Heb je het gemist? Binnenkort komt de registratie van het symposium online.
Op 24 november organiseren we een conferentie over energieopslag. Aanmelden kan hier.
Hoe stimuleer je klimaatadaptatie in stedelijke vernieuwing?