De zorgsector speelt een cruciale rol in onze gezondheid, maar heeft ook een aanzienlijke impact op het milieu. Meer dan 1/3 van de totale CO2-uitstoot is afkomstig van het energiegebruik van het vastgoed. Om deze impact te verkleinen, zijn verschillende maatregelen vastgelegd in wet- en regelgeving rondom energiebesparing en CO2-reductie. We zetten beknopt de huidige en aankomende wet- en regelgeving, én de beschikbare instrumenten voor de zorgsector voor je op een rij.
Besluit Bouwwerken Leefomgeving
Het Besluit Bouwwerken Leefomgeving, voorheen bekend als het bouwbesluit, bevat eisen op het gebied van bouw en duurzaamheid. Artikel 4.149a stelt eisen ten aanzien van energie voor verschillende functies. Bijvoorbeeld, een gezondheidszorggebouw met bedden heeft een maximaal energiegebruik van 350 kWh/m², waarvan 130 kWh/m² primair fossiel en 30% hernieuwbare energie moet zijn. Daarnaast zijn minimale isolatiewaarden vastgesteld voor nieuwbouw en verbouw.
Energiebesparingsplicht en Informatieplicht
Zorginstellingen die jaarlijks meer dan 25.000 m³ aardgas of 50.000 kWh elektriciteit gebruiken, moeten energiebesparende maatregelen nemen die binnen vijf jaar terugverdiend kunnen worden. Deze maatregelen staan op de Erkende Maatregelenlijst (EML). Zorgorganisaties moeten elke vier jaar rapporteren over de uitvoering van deze maatregelen via de CO2-reductietool. Deze verplichting geldt zowel voor zorginstellingen die eigenaar van een gebouw zijn als huurder.
Energy Efficiency Directive (EED)
De EED is een Europese richtlijn die grote organisaties (>250 FTE) verplicht om elke vier jaar een energie-audit uit te voeren. Deze audit moet het energieverbruik analyseren en relevante energiebesparingsmaatregelen identificeren. Zorginstellingen kunnen ook aan deze eis voldoen door de CO2-routekaart in te dienen.
Naar verwachting wordt in 2025/2026 de nieuwe Energy Performance of Buildings Directive (EPBD IV) voor Nederland geïmplementeerd. Deze richtlijn stelt dat nieuwe gebouwen vanaf 2030 zero-emission moeten zijn, wat strenger is dan de huidige norm van bijna-energieneutrale gebouwen (BENG). Om in 2030 voorbereid te zijn op deze nieuwe eis, is de renovatiestandaard nu al ontwikkeld als een vrijwillige richtlijn.
Green Deal Duurzame Zorg
Deze deal, geïnitieerd door Milieuplatform Zorg, richt zich op het versnellen van verduurzaming in de zorg. De derde editie van de Green Deal, met deelname van meer dan 150 partijen, focust op gezondheidsbevordering, CO2-reductie, circulariteit en het verantwoord gebruik van medicijnen.
CO2-routekaart
Binnen het Klimaatakkoord en de Green Deal Zorg is de zorgsector verplicht om in 2030 een CO2-reductie van 55% (t.o.v. 1990) te realiseren, en in 2050 volledig CO2-neutraal te zijn. Veel zorginstellingen gebruiken hiervoor de CO2-reductietool van Milieuplatform Zorg. Deze tool helpt bij het identificeren van energiemaatregelen per gebouw en maakt het mogelijk om kosten en besparingen eerlijk te verdelen tussen huurder en verhuurder.
Milieuthermometer Zorg
Dit milieuzorgsysteem, ontwikkeld door Milieuplatform Zorg, biedt zorginstellingen criteria om een duurzame bedrijfsvoering te realiseren. Afhankelijk van de behaalde criteria kan een instelling een bronzen, zilveren of gouden certificaat verkrijgen.
Met deze instrumenten en richtlijnen dragen zorginstellingen bij aan een duurzamere toekomst en blijven ze voldoen aan de steeds strengere wordende wetgeving op het gebied van duurzaamheid. Wil je meer weten over het verduurzamen van vastgoed? Jeroen de Jongh of Marijn van Mheen vertellen je er graag meer over.
