Warmtenetten die bewoners in eigen beheer aanleggen in hun wijk, kunnen het vertrouwen herstellen in warmtenetten. Deze coöperatieve warmtenetten op initiatief van buurtbewoners zijn een goed voorbeeld van de organisatie van draagvlak voor een warmtenet. Huurders zijn hierin een onmisbare schakel. Dit blijkt uit onderzoek van de Woonbond, Buurtwarmte en Energie Samen.
Buurtwarmte en Energie Samen deden in opdracht van de Woonbond onderzoek naar de rol van huurders binnen warmtegemeenschappen. Vandaag publiceren zij de handreiking ‘Huurders en Warmtegemeenschappen’. Deze biedt praktische aanbevelingen voor huurders, verhuurders en gemeenten die samen willen werken aan buurtwarmtenetten op initiatief van bewoners. Ook partijen die betrokken zijn bij commerciële warmtenetten kunnen waardevolle inzichten uit de publicatie halen.
Bastiaan van Perlo, belangenbehartiger energie bij de Woonbond: "Met deze handreiking willen we de samenwerking tussen huurders, verhuurders en gemeenten bevorderen en de warmtetransitie versnellen. Het is essentieel dat huurders actief betrokken worden bij deze processen.”
Een succesvol warmtenet begint bij draagvlak in de wijk. Dat vraagt om meer dan alleen informeren: bewoners moeten vanaf het begin betrokken zijn. Hoewel in het Klimaatakkoord afspraken zijn gemaakt over goede participatie van huurders, blijkt de praktijk vaak weerbarstig. In warmtegemeenschappen nemen bewoners zelf het initiatief, wat de kans op succes aanzienlijk vergroot.
Bij de aanleg van warmtenetten, zowel coöperatief als commercieel, zijn vaak de verhuurders als eigenaren van de woningen betrokken. De bewoners - kopers én huurders - spelen echter een sleutelrol. Om een warmtenet mogelijk te maken moet een groot deel van de bewoners (ongeveer 80%) akkoord gaan met aansluiting. In buurten en wooncomplexen met meer dan 10 huurwoningen moet bovendien 70% instemming van de huurders gehaald worden. Draagvlak onder huurders is daarmee van cruciaal belang in een wijk met veel huurwoningen.
Anders dan vaak gedacht, kunnen huurders net zo goed lid zijn van de warmtegemeenschap als kopers. Hun stem telt even zwaar als die van elk ander lid in de gemeenschap. Daarmee hebben huurders die lid zijn van de warmtegemeenschap directe invloed op het te ontwikkelen warmtesysteem. Via een warmtegemeenschap kunnen zij vanaf het allereerste begin meebepalen over het proces in hun wijk, over de keuze van het warmtesysteem, en ook over de warmtetarieven en de betaalbaarheid.
Auteur Olaf Heinen, Buurtwarmte: "Deze handreiking helpt huurders en warmtegemeenschappen elkaar én hun positie binnen de warmtetransitie te versterken. Het biedt praktische handvatten en inspiratie voor alle betrokken partijen."
Een inspirerend voorbeeld is het warmtenet op het Amsterdamse WG-terrein. Energiecoöperatie KetelhuisWG ontwikkelde daar een warmtenet waarop zowel huurders als woningeigenaren worden aangesloten. De betrokken woningcorporatie paste haar plannen aan om het project mogelijk te maken. Deze samenwerking leidde zelfs tot een model waarin woningcorporaties en coöperaties aanvullend aan elkaar werken en waarbij de gemeente een ondersteunende rol vervult om de realisatie te versnellen.
Samen versnellen naar duurzame warmteWarmtegemeenschappen bieden huurders een unieke kans om actief bij te dragen aan de warmtetransitie. Door samen te werken met woningcorporaties, particuliere verhuurders en gemeenten ontstaat een krachtig netwerk dat de overstap naar duurzame warmte versnelt.
Lees de handreiking 'Huurders en Warmtegemeenschappen' hier .
