De wereldwijde uitstoot van CO2 moet vanaf dit jaar gaan dalen om de opwarming van de aarde tot 2 graden te beperken. De CO2-concentratie in de atmosfeer gaat dan minder snel omhoog en zal over vijf jaar meetbaar lager zijn in vergelijking met een scenario waarin de uitstoot de komende jaren blijft toenemen. Pas na 2040 zien we een afname van de snelheid van de opwarming door de vermindering van de uitstoot.
De wereld stoot nu jaarlijks ongeveer 36 biljoen kilo CO2 uit (figuur 1). Een gemiddelde Nederlander neemt daarvan ongeveer 9000 kilo voor zijn rekening. In 1990 was de wereldwijde uitstoot 22 biljoen kilo. In dertig jaar tijd is de uitstoot met ruim 60 procent toegenomen. Het goede nieuws is dat de groei de laatste tien jaar is afgevlakt. Het slechte nieuws is dat we CO2 blijven uitstoten, waardoor de CO2 concentratie blijft stijgen en de aarde verder opwarmt.
Om de opwarming van de aarde tot 2 graden te beperken, moet de komende jaren de wereldwijde uitstoot van CO2 afnemen (figuur 2). Het VN-klimaatpanel IPCC heeft verschillende scenario's opgesteld voor toekomstige uitstoot. Als we het lage scenario (SSP1-2.6) volgen, dan blijft de opwarming tot ongeveer 2 graden beperkt. In dat scenario moet de uitstoot de komende jaren gaan dalen en moeten we actief CO2 uit de lucht gaan halen. In het hoge scenario (SSP3-7.0) blijft de uitstoot van CO2 de komende jaren stijgen met hogere concentraties CO2 en sterkere opwarming tot gevolg.
Het IPCC waarschuwt dat we het effect van een verminderde uitstoot niet direct terug zien in een minder snelle stijging van CO2 en temperatuur. Het effect van het lage scenario is pas over vijf jaar zichtbaar in lagere CO2-concentraties en pas over 25 jaar in minder opwarming (figuur 2). Klimaatbeleid vereist dan ook een lange adem.
KNMI-klimaatbericht door Frank Selten
Figuur 1. Wereldwijde uitstoot van CO2 door verbranding van fossiele brandstoffen en de productie van cement 1990-2021. Tijdens een grote crisis is een tijdelijke kleine afname in de uitstoot te zien. Bron: globalcarbonproject.org.
Figuur 2. Effect van een hoog en een laag scenario voor toekomstige uitstoot van CO2 op de CO2 concentratie en de wereldwijde opwarming. Bron: IPCC AR6 WGI Hoofdstuk 4.
