Op naar 17 maart: klimaat in de verkiezingsprogramma’s – deel 3

CDA: “Rentmeesterschap in duurzaamheid en klimaat”

Net als VVD schrijft CDA in haar inleiding dat de partij polarisatie tussen drammers en ontkenners wil doorbreken en onze schouders eronder zetten. CDA pleit voor een periodieke review van het Klimaatakkoord. Daarbij wil de partij het draagvlak vergroten door een landelijk burgerberaad in te stellen dat de politiek adviseert over de uitwerking van het klimaatakkoord.

Energietransitie vormgeven

Wind en zon niet
CDA vindt windenergie op zee een belangrijke bron en wil ook blijven investeren in zonne-energie. Natuur en landbouwgronden moet wel zo veel mogelijk worden ontzien bij de aanleg en bouw van windmolens en zonneparken. De directe omgeving moet daarbij als eerste worden geraadpleegd. Zon op dak heeft de voorkeur.

Naast wind en zon wil CDA ook blijven investeren in duurzame biomassa en energiebesparing.

Kernenergie en CO2-opslag
Het CDA is voorstander van kernenergie en wil samen met de energiesector plannen ontwikkelen om tenminste twee extra kerncentrales te bouwen. Ook CO2-opslag is volgens de partij onontkoombaar. Er moet wel worden geïnvesteerd in het hergebruik van CO2 en verminderen en hergebruik van kernafval om toekomstige generaties niet met de opslag hiervan op te zadelen.

Emissiereductie
Alle sectoren moeten evenredig bijdragen aan de beperking van uitstoot van CO2 en stikstof vindt het CDA. Met grote bedrijven die een hoge CO2-uitstoot hebben moet de overheid afspraken maken over reductiedoelstellingen en de hulp die daarbij wordt geboden om deze bedrijven te kunnen behouden. Ook voor de agrarische sector komen er langjarige duurzaamheidsdoelen.

Vervuiler betaalt

Energierekening
De verhoging van de energierekening om duurzame doelen te betalen kan niet oneindig doorgaan, vindt het CDA. Daarom wil de partij de mogelijkheden en gevolgen onderzoeken om duurzaamheidsmaatregelen meer uit de algemene middelen te financieren in plaats van via de huidige opslag op de energierekening.

CO2-heffing

CDA wil de Nederlandse CO2-heffing schrappen zodra Europa haar reductiedoelstelling verhoogt naar 55%. Verder moeten er Europese afspraken komen over gelijke beprijzing van de CO2-uitstoot door bedrijven.

Mobiliteit

Mobiliteit wordt in het programma van de CDA niet besproken onder duurzaamheid, maar wel in het hoofdstuk over ruimte.

Autobelasting

CDA wil op termijn een hervorming van de autobelasting, zodat ook elektrische auto’s gaan bijdragen aan de aanleg en onderhoud van wegen en spoorwegen. Voorwaarde is dat het totaal aan autobelastingen niet stijgt.

Luchtvaart

Volgens CDA is een concurrerende en duurzame luchtvaart op Schiphol en de regionale luchthavens van groot belang voor de economie en werkgelegenheid. Er moet wel nieuw evenwicht komen tussen mens, milieu en economie. Om overlast te verminderen wil CDA het aantal vluchten op Schiphol beperken tot een maximum van 500.000 (per jaar?). Schiphol en de regionale luchthavens moeten daarbij als gezamenlijk Nederlands netwerk optreden, zodat de beschikbare capaciteiten beter benut worden. Voor de korte afstanden wil CDA het gebruik van de trein stimuleren. Daarbij wil de partij dat er Europese afspraken worden gemaakt over gelijke tarieven voor een vliegbelasting.

CDA staat eventueel open voor de opening van Lelystad Airport. Afhankelijk van bovenstaande ontwikkelingen, het herstel van de luchtvaart na corona en rekening houdend met alle belangen.

Scheepvaart

Zowel voor de verduurzaming van de luchtvaart als de scheepvaart moeten er Europese afspraken worden gemaakt. Voor scheepvaart kan dit bijvoorbeeld gaan over het gebruik van walstroom tijdens het verblijf in havens.

Voor de binnenvaart geldt dat het moet bijdragen aan het terugdringen van de stikstofuitstoot, vindt het CDA. Hoe de binnenvaart dat zou kunnen doen, wordt niet besproken.

Opvallend

CDA wil in Europees verband strengere eisen aan duurzame productie en kwaliteit van tal van producten: “Met een ‘recht op reparatie’ dwingen we hogere kwaliteitseisen af voor gebruiksproducten als huishoudelijke apparatuur en mobiele telefoons.”

Partij voor de Dieren: “Schoon milieu en krachtig klimaatbeleid”

De Partij voor de Dieren is een partij die vooral het milieu, en daarom ook het klimaat op 1 zet. Dit is een heel ander uitgangspunt dan andere partijen en dat is terug te zien in het programma. De energie- en klimaattransitie zitten verweven door het hele programma, en worden daarbij altijd samen met biodiversiteit genoemd als de biodiversiteits- en klimaatcrisis. De partij pleit dan ook voor een ministerie voor Klimaat & Biodiversiteit dat eenzelfde status moet krijgen als het ministerie van Financiën. Al het beleid moet worden getoetst op duurzaamheid.

Snelle en rechtvaardige energietransitie

De PvdD heeft het meest ambitieuze klimaatdoel van alle partijen: Nederland moet al klimaatneutraal zijn in 2030, in plaats van in 2050. Dit willen ze voornamelijk bereiken door vol in te zetten op energiebesparing, onder het mom van ‘wat je niet gebruikt aan energie, hoef je ook niet op te wekken’. Op die manier moet Nederland in 2030 minstens 50% minder energie gebruiken dan nu.

Wind en zon

PvdD wil dat wind- en zonne-energie grootschalig mogelijk worden gemaakt, maar alleen op locaties waar mensen, dieren en natuur er geen of weinig hinder van ondervinden. Dat betekent ook dat windparken op zee geen nadelige effecten mogen hebben op het zeeleven.

Verder moeten zonnepanelen op gebouwen de norm worden en alle nieuwbouwwoningen worden voorzien van zonnepanelen. PvdD wil geen zonneparken in de natuur en in principe ook niet op landbouwgrond. Een zonneladder, die de volgorde bepaalt van aanleg, moet onderdeel worden van het afwegingskader.

Waterstof
PvdD wil stimulering van onderzoek en ontwikkeling van groene waterstof afkomstig van wind- en zonne-energie voor opslag.

Fossiele industrie
PvdD wil subsidie voor de fossiele industrie afschaffen, investeren in de ontwikkeling van duurzame energiebronnen en op die manier toe werken naar ‘een nieuwe economie binnen de draagkracht van de aarde’.

Kernenergie
Nederland bouwt geen nieuwe kerncentrales en bestaande centrales worden zo snel mogelijk gesloten. Het is moreel niet verantwoord om toekomstige generaties met nog meer kernafval op te zadelen dat duizenden jaren gevaarlijk blijft. Bovendien duurt de bouw van een kerncentrale tientallen jaren en de kosten lopen op tot tientallen miljarden. De gevolgen bij een ramp zijn niet te overzien.

Biomassa
PvdD wil een verbod op het verbranden van biomassa en het vergisten van mest voor de opwekking van warmte en elektriciteit. Ook de subsidies op biomassa wil de partij per direct afschaffen.

Biomassa van hout is geen duurzame energiebron. Ook het zogenaamde ‘resthout’ vervult een cruciale functie in ecosystemen en is geen brandhout. Er komt een verbod op verbranden van biomassa voor de opwekking van warmte en elektriciteit. Subsidies worden per direct afgeschaft. Ook mest is geen duurzame energiebron, omdat mestvergisters een constante stroom van dierlijke mest nodig hebben om te kunnen draaien. Zo wordt het in stand houden van het veel te grote aantal dieren in de veehouderij een doel op zich. Het gebruik van mestvergisters wordt afgebouwd.

Vervuiler betaalt

PvdD wil de belasting op grondstoffen, vervuiling, vermogen en winst verhogen en met de opbrengst de belasting op arbeid verlagen.

CO2-belasting
Er moet een forse CO2-belasting voor alle vervuilende sectoren komen, dus niet alleen de industrie. Ook de lucht- en scheepvaart moeten hieraan bijdragen. Europese CO2-heffing of emissierechten komen niet aan bod.

Energiekosten

Subsidies en lage belastingtarieven voor producenten en grootverbruikers van energie wil PvdD afschaffen. Op die manier wordt het voor grootverbruikers veel belangrijker om hun energiegebruik te verminderen.

In de energieprijs moeten de milieukosten voor de productie van warmte en elektriciteit in de prijs worden doorberekend. Zo moet vuile energie duurder, en schone energie goedkoper worden.

Fossiele industrie

PvdD wil (net als PvdA en GroenLinks) reclame voor fossiele industrie verbieden. Ook moet er een waarschuwing op verkooppunten van fossiele brandstof, vliegreizen en voertuigen met een fossiele brandstofmotor komen.

Mobiliteit

Minder vliegen, meer treinen

Krimp van de luchtvaart is noodzakelijk vindt de PvdD. Dat betekent dat het aantal vliegbewegingen wordt verlaagd naar maximaal 300.000 per jaar in 2030. Daarbij is de partij tegen het openstellen van Vliegveld Twente en Lelystad Airport voor commerciële vluchten. Andere regionale vliegvelden moeten dicht, of mogen niet verder uitbreiden. Tegenover het inperken van de luchtvaart staat het bevorderen van betaalbare, duurzame en snelle internationale treinverbindingen.

PvdD wil ook een extra belasting voor cruiseschepen, ‘de grootste vervuilers van de planeet’, instellen en het aantal aanlegvergunningen beperken.

Duurzaam goederenvervoer

Goederenvervoer wordt stiller, schoner en klimaatneutraal als het aan PvdD ligt. Bestel- en vrachtauto’s moeten in 2030 vrijwel allemaal elektrisch zijn en ene klein deel rijdt op groene waterstof.

Voor de scheepvaart wil PvdD dat er een einde komt aan de belastingvoordelen op fossiele brandstof. De opbrengsten worden gebruikt voor de verduurzaming van de vaart. Duurzaam personen- en goederenvervoer over water, inclusief veerverbindingen, wordt hiermee gestimuleerd. Daarbij wordt het gebruik van walstroom verplicht voor aangemeerde schepen.

Opvallend

“Het Internationaal Strafhof krijgt de mogelijkheid om bedrijven of landen die zich schuldig maken aan ecocide te vervolgen. Ecocide is een misdaad waarbij ecosystemen verloren gaan door nalatigheid, beschadiging of vernietiging.”

SP: een schone wereld

SP noemt het huidige klimaatbeleid onrechtvaardig. De partij pleit voor een ‘Green New Deal’ waarmee sociale ongelijkheid en de klimaatcrisis wordt bestreden.

Energietransitie

SP wil het klimaatdoel aanscherpen en de energievoorziening weer publiek maken zodat er fors meer duurzame energie opgewerkt kan worden.

Wind en zon

Windparken op zee worden uitgebreid en op alle geschikte daken komen zonnepanelen.

Kernenergie en biomassa

Voor SP is kernenergie geen duurzaam alternatief, het is niet veilig en niet schoon. De kerncentrale bij Borssele moet worden gesloten. Ook moet er direct worden gestopt met houtkap voor biomassa en mogen er geen woonwijken meer worden aangelegd naast biomassacentrales.

SP wil meer ruimte voor alternatieve energiedragers, waaronder waterstofgas.

Vervuiler betaalt

Twintig multinationals in de fossiele brandstoffen zijn verantwoordelijk voor een derde van de uitstoot van alle broeikasgassen in de wereld. Een beter klimaat is alleen mogelijk als we de grote vervuilers eerlijk laten betalen. We stoppen met het subsidiëren van fossiele bedrijven. Er komt een CO2-heffing waarmee we gericht de grote vervuilers belasten. De energierekening maken we rechtvaardig door huishoudens en het mkb minder te laten betalen.

Mobiliteit

Openbaar vervoer

SP wil investeren in het openbaar vervoer, ten koste van asfalt, en in fiets- en wandelinfrastructuur. Er moet ook een betere treinverbinding komen tussen Nederland en andere Europese steden.

Luchtvaart

Vliegen moet voortaan schoner, door vervuilende en lawaaierige vliegtuigen te weren. Vliegen moet ook eerlijker, door mensen die veel vliegen meer te laten betalen voor de CO2-uitstoot, zonder vliegen voor anderen onbetaalbaar te maken. Vliegen binnen 750 kilometer maken we minder aantrekkelijk. De KLM is afhankelijk geworden van publieke steun en moet daarom een publiek bedrijf worden. We willen niet méér, maar minder vliegverkeer, ook op Schiphol. Lelystad Airport gaat niet open.

Opvallend

“Met een Green New Deal binden we tegelijk de strijd aan met de klimaatcrisis, de wooncrisis, de economische crisis en de sociale ongelijkheid.”

Zie ook

Op naar 17 maart: klimaat in de verkiezingsprogramma’s – deel 1

Op naar 17 maart: klimaat in de verkiezingsprogramma’s – deel 2