Vandaag wordt Windplan Groen officieel in gebruik genomen. Het gaat om 11 windparken met 86 windturbines in Oostelijk Flevoland. Het opgesteld vermogen is 515 MW, jaarlijks goed voor circa 1,8 miljard kilowattuur (kWh). Dat is evenveel als de gehele provincie Flevoland per jaar verbruikt. Daarmee is Windplan Groen, qua productie en opgesteld vermogen, het grootste windpark op land in Nederland. Via het bij elkaar brengen én houden van 400 eigenaren en de initiatiefnemers van 11 windparken is een huzarenstuk geleverd.
Windkoepel Groen (WKG) is initiatiefnemer van Windplan Groen, één van de vier aangewezen windenergiegebieden in Flevoland. Ruim 80 procent van de inwoners in dit gebied is eigenaar van het plan (400 agrariërs en bewoners). Samen met de overheden hebben zij rond Dronten en Lelystad één Windplan Groen gevormd. Belangrijke spelers in het ontwikkeltraject waren projectadviseur Ventolines en onafhankelijk adviseur Pondera, die het gehele MER-traject uitvoerde.
“De NWEA is bijzonder trots op de initiatiefnemers, stakeholders en betrokken overheden. Samen brengen we Nederland schone, goedkope en geopolitiek verstandige energie.”
Jan Vos, voorzitter NWEA
Het project blinkt uit in aandacht voor de omgeving. Behalve professionele procescommunicatie met omwonenden ten tijde van de ontwikkeling, de bouw en het beheer van de windparken, vindt ook substantiële financiële participatie plaats. Jaarlijks vloeit ruim € 1,1 miljoen naar de omgeving via een obligatiefonds voor omwonenden en twee lokale stichtingen: Stichting Windfondsen Dronten en Stichting Windplan Groen Fonds. De eerste stichting financiert maatregelen en projecten die de leefomgeving verbeteren en die bijdragen aan het behalen van de klimaatdoelen. De tweede stichting ondersteunt kwetsbare personen in de gemeenten Dronten en Lelystad, die een steuntje in de rug nodig hebben en waarvoor overheidsregelingen niet ontoereikend zijn.
“Windplan Groen heeft impact op de omgeving in Flevoland. Daarom hebben wij ons van meet af aan ingezet voor verbinding met de omwonenden. Wij willen een goede buur zijn, ook al weten wij dat we niet iedereen blij kunnen maken met onze turbines. Tegelijkertijd mogen wij met elkaar trots zijn op het grote volume duurzame elektriciteit die we hier in de polder op het elektriciteitsnet zetten.”
Wim Luijkx, Voorzitter Windkoepel Groen
De basis voor het succes van Windkoepel Groen is gelegd in het bij elkaar brengen én houden van de initiatiefnemers van de 11 windparken. Hiervoor tekende adviesorganisatie Ventolines, die met een veelheid aan onderlinge afspraken het brede samenwerkingsverband tot stand bracht. Een huzarenstuk. Ook ontwikkelde Ventolines voor acht van de elf windparken een centraal ‘stopcontact’ op het hoogspanningsnetwerk, het zogenoemde Gesloten Distributiesysteem Groen (GDG). Dit GDG werd op 10 maart 2023 officieel in gebruik genomen.
“Ons voordeel is dat we ervaring hebben met het doorlopen van grote, complexe trajecten en alle expertise in huis hebben om ingewikkelde zaken op te lossen. Of het nu gaat om organisatorische, juridische of technische uitdagingen. Alleen met een integrale aanpak kon Windplan Groen slagen.”
Allard van der Steege, Ventolines
Nu Windplan Groen operationeel is, neemt de aandacht voor de omgeving beslist niet af. Samen met de gemeente is beleid ontwikkeld om stappen te kunnen nemen wanneer omwonenden zich melden met opmerkingen of klachten. Dat beleid is niet alleen gericht op het handhaven van wettelijke normen, maar juist óók op de ervaring van omwonenden en hoe daarmee om te gaan. Dat laatste is beschreven in het zogenoemde ‘Belevingskader’. Dit heeft mede geleid tot actief omgevingsmanagement en input voor de windkoepel om verbeteringen door te voeren. Ook als klachten buiten de wettelijke verantwoordelijkheid van Windplan Groen liggen.
De gezamenlijke aanpak met de gemeente heeft al tot concrete resultaten geleid. Zo zijn er naar aanleiding van meldingen uit de omgeving over slagschaduw diverse verbeteringen doorgevoerd. Ook is een beter begrip ontstaan van waar en wanneer slagschaduw kan optreden en vooral wanneer dat niet mag. Meldingen over obstakelverlichting hebben direct geholpen bij betere afstelling van die verlichting en hebben geleid tot invoering van een systeem waarbij de verlichting ’s nachts alleen gaat branden als er vliegtuigen in de buurt zijn. Nog dit jaar wordt dit systeem voor heel Windplan Groen operationeel.
“Ik vind het heel belangrijk dat gemeente, windparken en omwonenden goede buren zijn. Dat betekent dat we niet alleen handhaven op normen, maar juist ook aandacht hebben voor wat binnen de norm valt; de beleving die omwonenden van windturbines hebben en hoe wij daarmee omgaan.”
Lazise Hillebregt, wethouder Wind, Energietransitie en Klimaatadaptatie, gemeente Dronten
Naast Ventolines en de Gemeente Dronten is Windplan Groen mede mogelijk gemaakt door 400 eigenaren, de initiatiefnemers en de directies van de windparken Ansjovisstroom, Hanze, Hoge Vaart Zuid, Hondtocht, Kubbeweg, Meeuwentocht, Oldebroekertocht, Olsterwind, Vires Venti, XY Wind en Zeebiestocht en vele leveranciers en adviseurs. Daarnaast speelde Windshare een belangrijke rol, evenals de Provincie Flevoland, het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, en het Ministerie van Binnenlandse Zaken.
