De Autoriteit Consument & Markt heeft het ‘maatschappelijk prioriteringskader’ voor transportverzoeken op het elektriciteitsnet ter consultatie gepubliceerd. Daarmee kunnen netbeheerders in geval van netcongestie bepaalde partijen voorrang geven. De VNG vraagt gemeenten om inbreng voor de consultatiereactie.
Met de huidige regels moeten netbeheerders aanvragers altijd op volgorde van aanmelding behandelen. Wanneer er sprake is van netcongestie (meer vraag dan aanbod), moeten aanvragers met een belangrijke maatschappelijke functie, zoals ziekenhuizen, wachten op partijen die eerder een verzoek hebben ingediend. Ook al vervullen die niet een vergelijkbare maatschappelijke rol.
Omdat dit onwenselijk is, heeft de VNG samen met provincies en netbeheerders er bij de ACM op aangedrongen om met dit prioriteringskader te komen. Dat maakt het voor netbeheerders mogelijk voorrang te geven aan maatschappelijk essentiële functies, zoals gezondheidszorg, woningbouw, openbaar vervoer en scholen.
Het kader geeft geen mogelijkheid om lokaal een andere maatschappelijke afweging te maken dan het kader voorschrijft. De VNG pleit voor een ‘ontsnappingsmodule’. Daarmee hebben gemeenten of provincies in bijzondere gevallen de mogelijkheid om af te wijken van de prioritering zoals vastgelegd in het kader.
Het kader is geen structurele oplossing voor de netcongestie, maar is gericht op het vermogen dat vrijkomt na congestiemanagement. Het is dus afhankelijk van het vermogen dat een netbeheerder weet vrij te spelen in gebieden waar congestie is opgetreden.
De VNG wil dat op voorhand vermogen voor partijen met maatschappelijke functies wordt gereserveerd, zodat deze niet slechts mondjesmaat toegang krijgen ten tijde van congestie. Met de ACM is afgesproken om na de zomer met rijk, provincies, gemeenten en netbeheerders te onderzoeken of het reserveren van transportcapaciteit mogelijk is.
Het maatschappelijk prioriteren van transportverzoeken is een noodzakelijke stap, aangezien ook de komende jaren het net nog onvoldoende capaciteit heeft om aan de vraag te voldoen. De VNG roept de netbeheerders op om ook onverminderd tempo te maken in de aanleg van meer infrastructuur. Verder is het aan alle partijen om slimme keuzes te maken die de behoefte aan netuitbreidingen en -verzwaringen verminderen. Zoals het beter en gelijktijdig afstemmen van vraag en aanbod van energie.
Het prioriteringskader ligt tot 5 oktober ter consultatie voor. We roepen gemeenten op hun zienswijze met ons te delen, zodat we indien mogelijk met een gezamenlijke reactie kunnen komen. Gemeenten die tijdens de consultatieperiode willen meedenken over de vorm van een ontsnappingsmodule kunnen zich ook melden bij de VNG. Dit alles kan via energie@vng.nl.
Tot slot is met de ACM afgesproken om de werking van het prioriteringskader te monitoren. Na een jaar wordt het kader geëvalueerd, met de mogelijkheid om het aan te passen.
