De formerende partijen PVV, VVD, NSC en BBB zijn tot een akkoord op hoofdlijnen gekomen. Met het document Hoop, lef en trots zegt de coalitie een nieuwe weg in te willen slaan. Wat betekent deze nieuwe weg voor het klimaatdossier? Het opvallendste: de salderingsregeling voor zonnepanelen wordt toch afgeschaft, er komen vier nieuwe kerncentrales en de cv-ketel hoeft vanaf 2026 toch niet verplicht worden vervangen door een warmtepomp.
Bij de klimaatmaatregelen in het akkoord staan burgers en het midden- en kleinbedrijf (MKB) centraal. De coalitie is van plan is zich te houden aan de bestaande afspraken rondom klimaat, maar het moet wel haalbaar zijn, zo valt te lezen: “Alleen als we de doelen niet halen, maken we alternatief beleid.”
Daarnaast moet Nederlands klimaatbeleid nooit verder gaan dan Europese afspraken. Bijvoorbeeld de afbouw van fossiele subsidies, een stokpaardje van demissionair minister Jetten op de afgelopen COP28, moet vanaf nu in Europees verband gaan. Het grootste stokpaardje van diezelfde minister, het klimaatfonds, moet zich vooral gaan richten op investeringen in innovatie en technologie, zoals ondergrondse CO2-opslag (CCS) en groene waterstof.
De coalitie wil dat Nederland energieonafhankelijker wordt, terwijl er gewaakt moet worden voor energiearmoede. Zo moeten burgers en kleine ondernemers hulp krijgen bij verduurzaming en is er specifiek aandacht voor burgers die hoge energierekeningen hebben door aansluiting op warmtenetten.
Huiseigenaren krijgen niet te maken met een verplichting om hun energielabel te verbeteren, zoals voor kantoorpanden nu al het geval is. Opvallend aan het akkoord is dat de ingestelde verplichting van demissionair minister Hugo de Jonge om vanaf 2026 bij het vervangen van een cv-ketel een warmtepomp te installeren, wordt teruggedraaid.
Subsidies voor elektrische auto’s stoppen allemaal vanaf 2025. Wel blijft de gewichtscorrectie voor elektrische auto’s (die anders meer moeten betalen door de zware batterij) in de motorrijtuigenbelasting (MRB) bestaan. Daarnaast willen de partijen onderzoeken of ze het instellen van zero-emissiezones kunnen uitstellen. Ze laten daarbij wel weten dat dit gemeentelijke besluiten blijven.
De kerncentrale in Borssele blijft open, het ontwikkelen van twee kerncentrales gaat door en daarnaast komen er nog twee extra kerncentrales.
Om leveringszekerheid van gas te garanderen wordt gaswinning op de Noordzee opgeschaald, worden reserves aangelegd en worden langetermijncontracten afgesloten. Ook windenergie moet zo veel mogelijk op zee een plek krijgen, maar daarbij heeft visserij wel voorrang.
In het hoofdlijnenakkoord is over de salderingsregeling voor zonnepanelen die minister Jetten wilde afschaffen niks te vinden. Maar in de budgettaire bijlage van het akkoord staat dat de salderingsregeling vanaf 2027 wordt stopgezet. Op 13 februari stemden PVV en BBB in de Eerste Kamer nog tegen de afschaffing, waardoor het wetsvoorstel sneuvelde. Jetten liet eerder weten dat de schatkist tussen 2025 en 2031 elk jaar 700 miljoen misloopt door de salderingsregeling.
De coalitie wil “stevig” inzetten op klimaatadaptatie. De aanpak van klimaatadaptatie moet volgens het akkoord geactualiseerd worden met aandacht voor de gevolgen van verdroging voor voedselproductie en funderingsschade en aandacht voor de beschikbaarheid van zoetwater. Ook staat een herijking van het Hoogwaterbeschermingsprogramma in het plan, zodat dijken in de toekomst voldoende bescherming bieden.
