Datacenters staan de laatste tijd volop in de belangstelling. Ze zouden onder andere een groot deel van de beschikbare voorraad duurzame energie opkopen. Klimaatweb sprak met Erik Barentsen, beleidsmaker bij de Dutch Data Center Association (DDA), de belangenorganisatie voor datacenters in Nederland. “Datacenters verduurzamen snel”, vertelt hij. “Gelukkig, anders hadden we al een veel groter probleem gehad.”
Waarom opeens al deze belangtelling voor datacenters? Dat komt volgens Barentsen omdat men zich sinds een jaar of twee realiseert dat de digitalisering enorm veel elektriciteit kost. “Aan de ene kant hebben alle smart applicaties, smart cities en de hele deeleconomie een positieve impact op het milieu en klimaat. Maar al die applicaties staan op servers, en die staan in de meeste gevallen geconcentreerd in datacenters.” Het klopt dus dat datacenters veel stroom gebruiken vertelt hij, maar de branche verduurzaamt ook heel snel. Begin dit jaar werd het Klimaatneutraal Datacenter Pact gepubliceerd. Hierin hebben datacenters zich gecommitteerd om in 2030 volledig CO2-neutraal te opereren. Een stuk ambitieuzer dan veel andere industrieën en de Nederlandse klimaatdoelen. In Nederland zijn de eerste stappen al gemaakt om dit te realiseren, vertelt Barentsen.
Ten eerste wordt de elektriciteitsvoorziening zo groen mogelijk ingekocht. Van de leden van de DDA gebruikt 86 procent duurzaam opgewekte stroom. Aangezien dit om enorme hoeveelheden gaat, leidde dit afgelopen jaar tot ophef: voor wie is de stroom van wind- en zonneparken nu vooral bedoeld? Voor commerciële partijen of moeten huishoudens juist voorrang krijgen? Een lastige discussie, tegelijkertijd dragen de investeringen van datacenters in groene energie ook direct bij aan de vergroening van de energievoorziening, stelt Barentsen. “We hebben veel stroom nodig, dat klopt, maar we hebben ook een heel stabiel afnamepatroon. In het geval van PPA’s (Power Purchase Agreement) kunnen wij langdurige commitments geven over afname van bepaalde hoeveelheden energie. Dat helpt wind- en zonneparken enorm om een businesscase rond te maken.” Datacenters maken het op deze manier economisch rendabel om duurzame energie op te wekken.
Een tweede aspect is water; datacenters gebruiken drinkwater om de servers te koelen. Maar hoe zit het met de berichten dat datacenters tot een tekort aan drinkwater zouden kunnen leiden? “Dat kan gewoon niet,” zegt Barentsen. “De drinkwatervoorziening is per wet geregeld. Mocht er een tekort komen, dan zijn wij een van de eersten die worden afgesloten.” Ondertussen wordt ook onderzocht of datacenters industriewater kunnen gebruiken in plaats van drinkwater.
Ook belangrijk bij het verduurzamen van datacenters is efficiëntie; hoe efficiënter, hoe minder energie er nodig is. Veel datacenters faciliteren ruimte voor servers voor andere bedrijven (multi-tenant) die voorheen in die bedrijven zelf stonden. Hierdoor ontstaat een hogere efficientie en een meer gecontreerde afname van stroom. In plaats van met water wordt er ook steeds vaker gekoeld met buitenlucht. Daarbij zijn datacenters zelf ook al bezig met een efficiëntieslag, De DDA adviseert klanten van datacenters om goed te kijken naar serverinstellingen en de luchtstromen. Zo kunnen de klanten van datacenters zelf ook bijdragen aan een hogere efficientie, benadrukt Barentsen.
Datacenters willen ook graag gaan bijdragen aan de warmtetransitie. Negentig procent van alle elektrische energie die je in een datacenter stopt, komt er als warme lucht weer uit. “Wij willen die warmte dolgraag nuttig inzetten,” vertelt Barentsen. De warmte die datacenters uitstoten is laagcalorische warmte. Datacenters zouden in grote hoeveelheden warmte kunnen leveren van 30 graden, maar om een huis te verwarmen moet dat 70 graden zijn. “Het aardige van datacenters is dat de warmte volledig duurzaam is, ook volgens de BENG-normering. We gebruiken namelijk bijna alleen maar groene energie en ons proces is volledig elektrisch.” Het zou daarom slim zijn om de warmte van datacenters te gebruiken in de gebouwde omgeving, stelt Barentsen. Een warmtepomp moet veel minder hard werken om van 30 naar 70 graden te komen dan van 7 (de gemiddelde luchttemperatuur in Nederland) naar 70. “Het voordeel van datacenter restwarmte is dat het voorverwarmd water is: dat is efficiënter en de druk op het elektriciteitsnetwerk zal veel lager zijn.”
Actualiteitencollege datacenters en restwarmte met Regina Koning, Erik Barentsen en Harald Wiersema
Datacenters en duurzaamheid; wat vindt u? Plaats uw reactie hieronder.
