De Green Deal is het antwoord van de EU op de voortdurende klimaatcrisis. Ontdek meer over het traject naar een klimaatneutraal Europa.
In november 2019 riep het Parlement een klimaatnoodtoestand uit en vroegen ze aan de Commissie om in al haar voorstellen de doelstelling van 1,5°C op te nemen om de opwarming van de aarde te beperken en te verzekeren dat de uitstoot van broeikasgassen aanzienlijk vermindert.
Daarop reageerde de Commissie met de Europese Green Deal, een stappenplan voor Europa om klimaatneutraal te worden tegen 2050.
Het Parlement heeft op 24 juni 2021 de EU-klimaatwet aangenomen, wat een reductiedoelstelling van 55% tegen 2030 en klimaatneutraliteit tegen 2050 wettelijk bindend maakt. Hierdoor komt de EU dichter bij haar doelstelling van negatieve emissies na 2050 en bevestigt het haar leiderschap in de wereldwijde strijd tegen klimaatverandering.
Het moet ervoor zorgen dat de doelstellingen gemakkelijker kunnen worden toegepast op wetgeving en moet voordelen opleveren, zoals: schonere lucht, water en bodem, lagere energierekeningen, gerenoveerde huizen, beter openbaar vervoer en meer laadstations voor e-auto's, minder afval, gezonder voedsel, en een betere gezondheid voor huidige en toekomstige generaties.
Het bedrijfsleven zal er ook van profiteren als er kansen worden gecreëerd in gebieden waar Europa ernaar streeft mondiale normen te stellen. Verwacht wordt dat het ook banen zal opleveren, bijvoorbeeld in hernieuwbare energie, energiezuinige gebouwen en processen.
Om de EU-doelstellingen tegen 2030 te behalen, stelde Commissie in 2021 een pakket voor met nieuwe en herziene wetgeving, bekend als ‘Fit for 55’, bestaande uit 13 met elkaar verweven herziene wetten en 6 wetsvoorstellen inzake klimaat en energie.
Op 22 juni heeft het Parlement zijn standpunt vastgesteld over :
de herziening van het emissiehandelssysteem (ETS) om vervuilende sectoren, zoals gebouwen en wegvervoer, op te nemen en de toewijzingen van gratis emissierechten tegen 2032 geleidelijk af te schaffen.
de toepassing van het koolstoflekinstrument om een koolstofprijs op ingevoerde goederen te zetten om te voorkomen dat goederen worden overgebracht naar landen met minder ambitieuze klimaatdoelstellingen.
een fonds om te zorgen voor een rechtvaardige energietransitie door de energie- en mobiliteitsarmoede als resultaat daarvan aan te pakken, gefinancierd door de veiling van ETS-emissierechten.
Eerder in juni hebben de leden van het Europees Parlement hun standpunt bepaald over:
verdeling van de inspanningen tussen de EU-landen om de nationale streefcijfers voor emissiereducties - in sectoren die niet binnen het ETS vallen, met name vervoer, landbouw, gebouwen en afvalbeheer - te verhogen van 29% tot 40% in 2030
strengere regels om meer koolstof te verwijderen in de sectoren landgebruik, verandering in landgebruik en bosbouw (LULUCF)
een voorstel om te garanderen dat nieuwe auto's en bestelwagens in de EU tegen 2035 geen broeikasgassen meer uitstoten
een herziening van de emissierechten voor de luchtvaart, om alle vluchten die vertrekken uit de Europese Economische Ruimte in de regeling op te nemen en een mogelijke oplossing voor de vluchten buiten de EU (bekend als CORSIA)
De EP-leden zullen tijdens de komende maanden hun standpunt bepalen over onder meer energie (hernieuwbare energie, efficiëntie, belastingen).
De Commissie presenteerde in maart 2020 ook het nieuwe actieplan voor een circulaire economie, met maatregelen rond de levenscyclus van producten om circulaire economische processen te stimuleren, duurzaam gebruik te bevorderen en minder afval te garanderen. Het zal zich richten op:
Elektronica en ICT
Batterijen en voertuigen
Verpakking en plastic
Textiel
Bouwsector en gebouwen
De voedselketen
In juli 2022 zullen de EP-leden naar verwachting stemmen over de nieuwe Industriële Strategie om bedrijven te helpen de Covid-crisis te overwinnen en de overgang te maken naar een groenere, circulaire economie. In november 2021 riepen Europarlementariërs op tot een uitgebreidere EU-strategie voor essentiële grondstoffen om Europa minder afhankelijk te maken van de invoer van deze materialen, die cruciaal zijn voor strategische industrieën.
De voedingssector is één van de hoofdschuldigen van klimaatverandering. Hoewel landbouw in de EU de enige grote landbouwsector in de wereld is die zijn broeikasgassen verminderd heeft (met 20% sinds 1990), is het nog steeds verantwoordelijk voor ongeveer 10% van de wereldwijde broeikasgasuitstoot (waarvan 70% door dieren).
De ‘van boer tot bord-strategie’ die in mei 2020 door de Commissie voorgesteld werd, garandeert een eerlijk en milieuvriendelijk voedingssysteem, terwijl het ook het voortbestaan van landbouwers waarborgt. Het betreft de volledige voedselketen, van het gebruik van pesticiden en de verkoop van antimicrobiële stoffen te halveren, tot het verminderen van het gebruik van kunstmeststoffen en het stimuleren van organische landbouw.
Het Parlement was positief over de Europese “van boer tot bord”-strategie in een aangenomen resolutie van oktober 2021, maar voegde bijkomende aanbevelingen toe om het nog duurzamer te maken. Het Parlement benadrukte dat er in het “Fit of 55”-pakket ambitieuze doelstellingen moeten zitten voor de landbouwsector en gerelateerd landgebruik.
De EU wil tegelijkertijd het verlies van biodiversiteit aanpakken, inclusief de mogelijke uitsterving van 1 miljoen plant- en diersoorten. De EU-biodiversiteitstrategie voor 2030, voorgesteld in mei 2020, wil de natuur beschermen, de aantasting van ecosystemen terugdraaien en het verlies van biodiversiteit te stoppen
Het Parlement nam op 8 juni 2020 zijn standpunt in over de EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030: de natuur terug in ons leven brengen en ze dringen aan dat de uitvoering ervan in overeenstemming is met andere Europese Green Deal-strategieën.
Het Parlement is voorstander vanduurzaam bosbeheer omdat bossen een essentiële rol spelen in het absorberen en compenseren van koolstofemissies. EP-leden erkennen ook de bijdrage van bosbeheer aan het creëren van banen op het platteland en van de rol die de EU kan spelen in het beschermen en herstellen van bossen wereldwijd.
In januari presenteerde de Commissie het Duurzaam Europa Investeringsplan, de strategie om de Green Deal te financieren door het komende decennium ten minste een biljoen euro aan openbare en privé-investeringen aan te trekken.
Als deel van het investeringsplan zal het mechanisme voor een rechtvaardige transitie de socio-economische impact verlichten voor werknemers en gemeenschappen die het meeste getroffen worden door de veranderingen. In mei 2020 stelde de Commissie een een mechanisme voor de overheidssector ter ondersteuning van groene investeringen voor regio’s die afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. Het mechanisme werd in juni 2021 goedgekeurd door het Europees Parlement.
Het Parlement en de Raad bereikten een akkoord over de introductie van nieuwe bronnen van inkomsten om de EU-begroting en het Covid-19 economische herstelplan te financieren. Deze zouden onder andere komen van opbrengsten van het emissiehandelssysteem en van een mechanisme voor het aanpassen van de koolstofgrenzen dat de import van bepaalde goederen een heffing zou opleggen.
Om investeringen in milieuvriendelijke activiteiten te stimuleren en ‘groenwassen’ te voorkomen, heeft het Parlement in juni 2020 een nieuwe wetgeving inzake duurzame investeringen goedgekeurd. In november 2020 vroegen EP-leden ook een transitie naar een duurzaam economisch systeem, essentieel voor de strategische autonomie van de EU op lange termijn en om de veerkracht van de EU te verbeteren.
