De regering besloot maandag zich tóch aan te sluiten bij een kopgroep van landen die tijdens de COP26 in Glasgow beloofde om voor 2023 een einde te maken aan de overheidssteun voor fossiele projecten in het buitenland. Het besluit volgt op een storm aan kritiek nadat bekend werd dat Nederland de verklaring niet zou tekenen. Actievoerders van de Jonge Klimaatbeweging (JKB) en de Goede Zaak startten samen een petitie en haalden binnen drie dagen meer dan 10.000 handtekeningen op. Aniek Moonen, voorzitter JKB: “Ons wordt zo vaak gevraagd of je wel impact kan hebben als organisatie of als individu. Dit laat zien dat oproepen vanuit de samenleving echt verandering teweeg kunnen brengen.”
[Beeld: Piola666 / via Getty Images]
Moonen is net terug uit Glasgow waar ze als voorzitter van de JKB een accreditatie had om in de ‘Blue Zone’, het gedeelte waar de onderhandelingen plaatsvinden, als observant aanwezig te zijn. Op maandagavond dineerde zij daar samen met elf andere jongeren met demissionair premier Mark Rutte en Klimaatgezant Jaime de Bourbon de Parme. Het goede gesprek kreeg echter een zure nasmaak toen de dag erop bleek dat Nederland het pact van een kopgroep om te stoppen met overheidssteun aan fossiele energieprojecten niet zou tekenen. Teleurstellend, zeker na de oproep van Rutte tot “actie, actie, actie”.
Petitie
Samen met actiegroep DeGoedeZaak startte de JKB een petitie: ‘Nederland: blijf niet achter, stop fossiele investeringen’. Binnen drie dagen verzamelden ze 10.000 handtekeningen. Moonen: “Een heel mooi teken dat er heel veel bezorgde Nederlanders zijn die zeggen dat dit gewoon niet kan. Ik wil ook niet zeggen dat dit besluit alleen door die petitie komt, maar het is wel zo dat in de media en online een duidelijk signaal kwam vanuit de samenleving dat we het niet accepteren dat zo’n pact niet wordt ondertekend.” Ook Tweede Kamerlid Van der Lee (GroenLinks) diende een motie in, waarover dinsdag zou worden gestemd. Moonen: “Ik zat gister van 11 uur ’s ochtends tot 12 uur ’s nachts in de trein en heb daar allerlei plannen gemaakt met andere organisaties, over hoe we die stemming nog zouden kunnen beïnvloeden. Vanochtend bleek het opeens niet meer nodig te zijn.” Het kabinet liet weten zich toch aan te sluiten bij het pact om te stoppen met fossiele investeringen in het buitenland.
Miljarden voor groene energie
Het ondertekenen van dit pact door de Nederlandse overheid betekent dat de overheid zich committeert om binnen een jaar te stoppen met investeringen in fossiele projecten in het buitenland. “De Nederlandse overheid helpt bedrijven die bijvoorbeeld een boorplatform willen aanleggen voor de kust van Suriname met die investeringen. Het gaat om miljarden euro’s per jaar die naar dit soort projecten gaan; om bedrijven te ondersteunen bij het vinden van nieuwe olie, gas en steenkool. Dat is natuurlijk niet meer van deze tijd,” stelt Moonen. “Het is wel goed om te beseffen dat het gaat om investeringen in het buitenland, binnenlandse investeringen kunnen nog wel.” Toch zou er door deze beslissing bijna twee miljard euro per jaar vrijkomen om bijvoorbeeld in groene energie te investeren. “Als het ook echt op die manier wordt ingezet, van grijs naar groen, dan kun je echt gaan versnellen in de transitie.”
Haalbaar en betaalbaar
Die transitie is volgens Moonen haalbaar en betaalbaar, in de woorden van Rutte. “Rutte heeft het zelf al vaak gezegd tijdens algemene politieke beschouwingen: geld is in principe geen probleem voor Nederland. Maar de vraag is waar we het aan uitgeven. Het wordt natuurlijk minder betaalbaar als we tegelijkertijd miljarden pompen in olie, en vervolgens twee keer zoveel nodig hebben om de klimaatimpact daarvan te compenseren. Dan maak je het jezelf vooral heel moeilijk.”
Houd Klimaatweb in de gaten voor het volledige interview met Aniek Moonen waarin ze vertelt over haar ervaringen op de COP26 in Glasgow met de Jonge Klimaatbeweging.
