Volgens een speciaal verslag dat de Europese Rekenkamer (ERK) vandaag publiceert, heeft de EU haar zelfopgelegde streefdoel om ten minste 20 % van haar begroting voor de periode 2014-2020 aan klimaatactie te besteden, niet gehaald. De Europese Commissie had verklaard dat de EU dit streefdoel van 20 % had behaald en meldde dat zij 216 miljard EUR had uitgegeven aan klimaatactie. De auditors constateerden echter dat de gerapporteerde uitgaven niet altijd relevant waren voor klimaatactie en dat het gerapporteerde bedrag dat voor dat doel zou zijn uitgegeven, ten minste 72 miljard EUR te hoog was. De auditors vrezen ook dat er problemen met de betrouwbaarheid kunnen blijven bestaan in de verslaglegging van de Commissie voor de periode 2021-2027, wanneer het nieuwe streefdoel van de EU voor klimaatuitgaven zal stijgen tot 30 %.
“Het aanpakken van klimaatverandering is een topprioriteit voor de EU, die zichzelf ambitieuze klimaat- en energiedoelstellingen heeft gesteld”, aldus Joëlle Elvinger, het ERKlid dat de controle leidde. “We hebben geconstateerd dat in de periode 2014-2020 niet alle gerapporteerde klimaatgerelateerde uitgaven in het kader van de EU-begroting daadwerkelijk relevant waren voor klimaatactie. Daarom doen we een aantal aanbevelingen om de uitgaven van de EU beter te koppelen aan haar klimaat- en energiedoelstellingen. We bevelen bijvoorbeeld aan dat de Commissie de klimaatrelevantie van landbouwfinanciering moet onderbouwen.”
De belangrijkste gebieden van de EU-programma’s voor overheidsuitgaven die als klimaatrelevant worden gerapporteerd zijn landbouw, infrastructuur en cohesie. De Commissie wijst coëfficiënten toe aan verschillende componenten van programma’s op basis van de verwachte bijdrage daarvan aan klimaatactie. Volgens de auditors vertoont de verslaglegging over klimaatuitgaven tekortkomingen, waardoor deze over het algemeen onbetrouwbaar is. De huidige traceringsmethode is gebaseerd op veronderstellingen: de uiteindelijke bijdrage aan de klimaatdoelen van de EU wordt niet geëvalueerd en er is geen systeem om de klimaatresultaten te monitoren. Coëfficiënten zijn niet altijd realistisch: in sommige gevallen worden uitgaven geacht klimaatrelevant te zijn, ook al hebben de projecten en regelingen die ermee worden ondersteund weinig of geen effect op het klimaat (bijvoorbeeld infrastructuur in plattelandsgebieden). In andere gev allen wordt geen rekening gehouden met mogelijke negatieve effecten (bijvoorbeeld de negatieve impact van koolstofemissies).
Met name in de landbouwfinanciering worden de klimaatuitgaven te hoog opgegeven: bijna 60 miljard EUR, volgens de auditors. De Commissie meldde dat 26 % van de landbouwfinanciering van de EU klimaatrelevant was; dit vormde ongeveer de helft van de klimaatuitgaven van de EU. De broeikasgasemissies van landbouwbedrijven in de EU zijn sinds 2010 echter niet afgenomen. Ook zijn de auditors van mening dat de Commissie de klimaatbijdrage van belangrijke subsectoren van infrastructuur- en cohesiefinanciering, zoals spoorvervoer, elektriciteit en biomassa, heeft overschat.
Door redelijker coëfficiënten toe te passen, berekenen de auditors dat het aandeel van klimaatrelevante uitgaven in de EU-begroting eerder ongeveer 13 % (circa 144 miljard EUR) bedraagt in plaats van de gerapporteerde 20 %. Ze waarschuwen ook voor het risico dat geplande of vastgelegde bedragen niet worden uitgegeven, waardoor de gerapporteerde klimaatuitgaven verder kunnen worden opgedreven.
De auditors onderzochten ook de verwachte veranderingen bij het traceren van klimaatuitgaven na 2020 om de Commissie te helpen de toekomstige verslaglegging over klimaatuitgaven te verbeteren.
De auditors spreken hun bezorgdheid uit over de betrouwbaarheid van de klimaatverslaglegging over de periode 2021-2027. Ondanks de voorgestelde verbeteringen in de verslagleggingsmethoden blijven de meeste voor 2014-2020 vastgestelde problemen bestaan. In het in 2020 ingevoerde financieringsinstrument NextGenerationEU (NGEU) is het kernbeginsel “geen ernstige afbreuk doen” opgenomen, wat betekent dat economische activiteiten geen bedreiging mogen vormen voor milieu- of klimaatdoelstellingen. Niettemin zijn de auditors van mening dat NGEU extra uitdagingen met zich meebrengt als gevolg van onduidelijke verbanden tussen betalingen en klimaatdoelstellingen.
Climate spending in the 2014-2020 EU budget Not as high as reported
Minister moet keuzes maken voor verdeling schaarse capaciteit elektriciteitsnet
