Het onstuimige weer tijdens de paasdagen was voor sommigen wellicht teleurstellend, toch was dat weer ergens goed voor: recordopbrengsten hernieuwbare energie. Hoe komt het dat we energie-record aan record lijken te binden? En is het niet wat vroeg in het jaar voor zonne-energie?
De recordproductie groene stroom op tweede paasdag was niet het directe resultaat van zeer uitzonderlijk weer. Dit record kwam voort uit de combinatie van gunstig weer (winderig en zonnig) en de steeds grotere hoeveelheid windturbines en zonnepanelen (Figuur 1).
Toch lijkt het wellicht wat vreemd dat er in april al zo’n grote piek van zonne-energie opbrengst is. Iedereen weet tenslotte dat de zonnige zomer pas later begint. Ook hier speelt een combinatie van factoren.
Allereerst de seizoenscyclus van de zon. In de winter zijn dagen kort en is zonnestraling zwak; in de zomer zijn de dagen lang en is de zonnestraling sterk (Figuur 2). Dit kan vrij eenvoudig verklaard worden door de stand van de zon, en herhaalt zich ieder jaar op dezelfde wijze. De oriëntatie waarin en de helling waarop zonnepanelen geïnstalleerd zijn bepaalt hoeveel van de zonnestraling uiteindelijk op de panelen valt.
Een belangrijk tweede aspect bij zonne-energie productie is het feit dat zonnepanelen beter werken, efficiënter, bij lage temperaturen. Die zonnige dagen in juli en augustus zijn dus vaak te warm voor de optimale werking van zonnepanelen.
Als we door het jaar heen de opbrengsten van zonnepanelen vergelijken (Figuren 2 en 3), dan valt op dat er een brede zomerperiode is met hoge productie. April doet niet onder voor juni, terwijl de zonnestraling een duidelijke piek heeft in juni. De cyclus van zonne-energie productie loopt in deze tijd van het jaar dus voor op de cyclus van de zon. De donkere wintermaanden leveren, ondanks hun kou, weinig zonne-energie op, maar gelukkig waait het dan gemiddeld meer.
Om klimaatverandering tegen te gaan is in Nederland het klimaatakkoord opgesteld. Hierin is vastgelegd dat we als land flink zullen investeren in het opwekken van hernieuwbare energie, zoals bijvoorbeeld wind- en zonne-energie. Stroom uit hernieuwbare energiebronnen leidt bij het opwekken niet tot uitstoot van broeikasgassen, en voorkomt daarmee verdere klimaatverandering. Nederland zit niet stil, en maakt werk van de energietransitie. We kunnen de komende jaren dan ook meer productierecords groene energie verwachten.
KNMI-klimaatbericht door Karin van der Wiel
