Dit jaar wordt de helft van onze elektriciteit duurzaam, goedkoop en lokaal opgewekt. Nederland is een windland en niet voor niets steunt driekwart van de Nederlanders energieopwekking vanuit wind. Vooral op de Noordzee is er veel ruimte en de ambities zijn dan ook hoog: in 2031 zal 75 procent van het huidige elektriciteitsverbruik van Nederland op zee worden opgewekt. De windmolens die we bouwen worden steeds groter, maar er zitten grenzen aan deze groei. Jan Vos, voorzitter van de Nederlandse WindEnergie Associatie legt uit waarom de windsector pleit voor standaardisatie.
Een succesverhaal
Tien jaar geleden heeft het toenmalige kabinet – in nauwe samenwerking met bedrijfsleven en natuurorganisaties – besloten om 10 GW windenergie – ruwweg het vermogen van tien kolencentrales – in Nederland te ontwikkelen. Die doelstelling is gehaald, in een strak tempo en tegen lagere kosten dan voorzien. Het verhaal van windenergie in Nederland is dan ook een succesverhaal. De innovatie in de windsector is de afgelopen tien jaar enorm geweest en de schaal waarop we windturbines installeren is bizar veel groter geworden. Ter illustratie: het windpark dat volgend jaar wordt aanbesteed, IJmuiden Ver, is bijna even groot als alle huidige parken bij elkaar. En dat park is nog maar het begin van een sprint naar 2031. Dan hebben we in totaal 21 GW aan windenergie op de Noordzee geïnstalleerd, ruwweg tweeënveertig keer het huidige vermogen van de kerncentrale van Borssele.
De grens is in zicht
De windturbines op zee zijn hoger dan de Euromast en in tien jaar tijd is het vermogen van één turbine vervijfvoudigd. Maar de grens is nu in zicht. Na adembenemende innovaties in de afgelopen tien jaar doet verdere schaalvergroting de windsector geen goed. Nóg groter is niet handig en dat heeft verschillende redenen. Zo moeten de schepen waarmee we de turbines installeren steeds vervangen worden, omdat ze te klein geworden zijn. De kranen op de schepen moeten zelfs iedere twee jaar hoger worden en de fabriek waar de funderingen worden gemaakt in Rotterdam moet steeds opnieuw een grotere fabriekshal bouwen. Windturbinefabrikanten stapelen verlies op verlies omdat de te snelle innovatie leidt tot problemen in de barre omstandigheden op de Noordzee en omdat de terugverdientijd simpelweg te kort is. Ook onze havens worstelen: de kaderuimte is simpelweg te klein.
De oplossing: standaardisatie
Er is een oplossing voor deze te snelle groei: standaardisatie. 300 bedrijven in de windsector hebben dit uitgewerkt in een gezamenlijk plan: De North Seas Standard. Hierin komen ze met standaardisatienormen die een einde kunnen maken aan ongebreidelde groei die uiteindelijk de windsector vastdraait. Het is belangrijk dat een nieuw kabinet dit ziet en deze standaard in Europa gaat uitdragen en in Nederland gaat voorschrijven. Juist om verder te kunnen groeien is standaardisatie van groot belang, want ook aan de groei van windmolens zitten grenzen.
